Φανταστείτε έναν τριγωνικό, βραχώδη λόφο, από τη μια μεριά κοιλάδα με ποταμάκι, από την άλλη φαράγγι με τον κυρίως ποταμό, από την τρίτη ισχυρό τείχος. Τώρα, μόνο λίγοι τουρίστες, μυρμήγκια, σαύρες -και αγελάδες. Κάποτε, μια πόλη. Το Άνι, βυζαντινό Ανίον, και στα αρμενικά, βλέπω, Անի, και ο διάολος να με πάρει αν μπορώ να το διαβάσω.
Πρωτεύουσα της αρμενικής δυναστείας Μπαγκρατουνί (που μου θυμίζει τον Μπαγκρατιόν του Πόλεμος και Ειρήνη) από το 961· έδρα της αρμενικής εκκλησίας από το 992· μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της ευρύτερης περιοχής τον 10ο και 11ο αιώνα: «η σαραντάπυλη πόλη», την έλεγαν, και «πόλη με τις χίλιες και μία εκκλησίες». Σαν αυτή:
Τριανταένα χρόνους βασίλεψε εκεί ο Γκαγκίκ (αν το προφέρω σωστά) ο Α΄, του οποίου, διαβάζω, ένα μεγάλο άγαλμα βρέθηκε στο Άνι και χάθηκε σε μυστηριώδεις συνθήκες (δηλαδή, τις σφαγές των Αρμενίων) στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου -άδικο για τον Γκαγκίκ που δεν φαίνεται να πολέμησε ποτέ· έχτιζε μόνο εκκλησίες, σαν αυτή:
Τη ζημιά την έκαναν οι γιοι του: εμφύλιος, ο μεγάλος γιος κρατά το Άνι και -σε μια ιστορία που πολλάκις έχει επαναληφθεί- καθιστά τον Βυζαντινό αυτοκράτορα κληρονόμο του. Πράγματι, όταν πέθανε ο γιος, το 1041, ο Μιχαήλ Δ΄ Κωνσταντίνος ο Μονομάχος προσπάθησε να εκτελέσει τη διαθήκη. Πολλές βυζαντινές στρατιές στάλθηκαν στο Άνι, χωρίς όμως επιτυχία. Στο τέλος όμως οι Αρμένιοι δεν άντεξαν: το 1045 Βυζαντινός κυβερνήτης εγκαθίσταται στην πόλη.
Μη νομίσετε ότι της έφερε γούρι: ήδη πριν αντιμετωπίσει τον Ρωμανό Διογένη στο Μαντζικέρτ, ο Σελτζούκος σουλτάνος Αλπ Αρσλάν πολιόρκησε το 1064 το Άνι επί ένα μήνα σχεδόν. Α, ναι, με χριστιανούς συμμάχους: τους Γεωργιανούς του βασιλιά Μπαγκράτ Δ΄ -εδώ και η ειρωνία της ιστορίας, καθώς οι γεωργιανοί Μπαγκρατιόνι έχουν κοινές ρίζες με τους αρμένιους συναδέλφους τους. Ο πληθυσμός της πόλης κατασφάχτηκε: τα πτώματα, λέει, είχαν γεμίσει τους δρόμους. Μπορεί να είναι αλήθεια, ωστόσο ο πληθυσμός του Άνι μοιάζει να έμεινε κυρίως χριστιανικός. Διότι το 1072 οι Σελτζούκοι πούλησαν το Άνι σε μια κουρδική δυναστεία, τους Σαντάντ, οι οποίοι φέρονται να προσπάθησαν να συμφιλιωθούν με τον πληθυσμό, συνάπτοντας επιγαμίες με τις κόρες της αρμενικής αριστοκρατίας. Κατά καιρούς, ωστόσο, οι Αρμένιοι του Άνι ζήταγαν τη βοήθεια των Γεωργιανών, που πρόθυμα καταλάμβαναν την πόλη και την επέστρεφαν λίγο μετά. Μέχρι το 1199, οπότε η Γεωργιανή βασίλισσα Ταμάρα παίρνει το Άνι για τα καλά και το αποδίδει αυτή τη φορά σε έναν Αρμένιο στρατηγό, τον Ζακάρε. Οι απόγονοί του (ο γιος του έχει παραδόξως το περσικό όνομα Σαχανσάχ, βασιλεύς των βασιλέων) βασιλεύουν στο Άνι που ζει μια δεύτερη ακμή. Ιδού, ας πούμε:
Δυο φορές χρειάστηκε να πολιορκήσουν το Άνι οι τρομεροί Μογγόλοι για να το καταλάβουν· το πέτυχαν το 1236, εφτά χρόνια πριν διαλύσουν τον σελτζουκικό στρατό στο Κιοσέ Νταγ. Υποτίθεται ότι έσφαξαν κι αυτοί, καθώς ο Σαχανσάχ έλειπε από την πόλη: μόλις επέστρεψε συνέχισε να κυβερνά, μόνο που επικυρίαρχοί του πλέον ήταν οι Μογγόλοι στη θέση των Γεωργιανών. Δεν κατάλαβα (γιατί η μοναδική μου πηγή, αυτή τη στιγμή, είναι η βίκι, δεν έχω ιδέα για την αρμενική ιστορία) πώς συνέβη και έναν αιώνα μετά το Άνι κυβερνιόταν από διάφορες τοπικές τουρκομανικές δυναστείες, μεταξύ των οποίων τους Καρακογιουνλού ή Μαυροπροβατάδες (επιτύμβιες στήλες των οποίων, σε μορφή αρνιού, είδα στο μουσείο του Καρς). Η πόλη δεν καταστράφηκε ακριβώς: μπλέχτηκε στους ατέρμονους πολέμους Οθωμανών και Περσών, έχασε την ενδοχώρα της που εγκαταλείφθηκε, ερημώθηκε τελικά εντελώς κάπου στα μέσα του 18ου αιώνα. Και δεν την θυμόταν κανένας, την πρωτεύουσα του Γκαγκίκ, μέχρι τις ρώσικες ανασκαφές στα τέλη του 19ου αιώνα.
Τέσσερις ή πέντε ώρες γύρναγα στα ερείπια, και φανταζόμουν αρμένιους σιδηρόφρακτους ιππότες, με τους αλυσιδωτούς τους θώρακες, να ασπάζονται τις εικόνες στον Καθεδρικό του αρχιτέκτονα Τρντατ και να καλπάζουν στις πεδιάδες, με παράξενες καυκασιανές ιαχές γεμάτες σύμφωνα. Όπως και νάχει, έτσι κάπως παρέρχεται η δόξα του κόσμου.
Νάναι αυτός ο αετός η ψυχή του βασιλιά Γκαγκίκ, που εποπτεύει τα ερείπια της κραταιάς του πρωτεύουσας;
(για περισσότερες φωτογραφίες, στο λινκ του προηγούμενου ποστ. EDIT: Όλα όσα θέλετε να μάθετε για το Άνι, με χάρτες, κατόψεις, φωτογραφίες παλιές και καινούριες, παρατηρήσεις για τις άθλιες αναστηλώσεις και άλλα, σε αυτό το εκπληκτικό σάιτ)
Τι καλά!
Απορία, όχι πολύ έξυπνη, δάσκαλε:
οι Γεωργιανοί και οι Αρμένιοι δεν είναι και οι δύο «ανάδελφα» (δε βρίσκω καλύτερη λέξη) έθνη; Δλδ έθνη που δεν συγγενεύουν με κανένα άλλο; [κρίνοντας από τις γλώσσες τουλάχιστον?!]
Πώς γίνεται οι βασιλιάδες τους να κατάγονται από την ίδια ρίζα;
Επίσης, κόπτες δεν είναι και οι δύο ή βλακείες θυμάμαι;
Εύλογη η απορία, κι εγώ την είχα. Απ’ό,τι κατάλαβα, η δυναστεία είχε απώτατη περσική καταγωγή, από κάποιον σατράπη των Αχαιμενιδών, και κάποια στιγμή, εδραιωμένη ως αρμενική πλέον, ξεπέταξε ένα παρακλάδι στη Γεωργία (το οποίο όμως κράτησε πολύ περισσότερο). Εδώ διαβάζω κάτι ενδιαφέρον:
It is generally believed, that it was during one of the Bagratid-led anti-Arab rebellions in 772, when one of the sons of Ashot III the Blind, called Vasak fled into Iberia (Georgia). His son, Adarnase, was granted hereditary possessions in Klarjeti and Samtskhe by the Georgian dynast Archil. Adarnase’s son Ashot gained the principate of Iberia and founded the last royal dynasty of Georgia. The Georgian Bagratids, however, forged their own legend, refusing their immediate connection with the Armenian Bagratids and claiming their direct descent from King David. Moreover, they regarded the 6th-century prince Guaram as the first Bagrationi ruler. This claim had been given general acceptance for centuries. Though the biblical origin of the Bagratids is now largely discounted, some modern scholars, particularly in Georgia, still consider Guaram as the founder of the Georgian Bagrationi dynasty, who had, in their opinion, only remote relation with the Armenian Bagratunis.
Να σημειώσω ότι δεν ξέρω τίποτα για τα καυκασιανά πράγματα, μόνον όσα έμαθα ετοιμάζοντας το ποστ χτες και σήμερα… Να κι ένα όφελος από το μπλόγκινγκ, λοιπόν. 🙂
Α, για τους κόπτες που λες, όχι. Οι Γεωργιανοί είναι ορθόδοξοι (δες πχ εδώ), εξ ου και η Μονή Ιβήρων στο Αγιο Όρος, ή τα γεωργιανά χειρόγραφα στο Σινά. Οι Αρμένιοι είναι μονοφυσίτες, αν και εδώ βλέπω μια λεπτή διαφοροποίηση.
Αυτή η τριβή πάντως με τα ερείπια, όποια ερείπια, αφήνει τα μεγαλύτερα σημάδια στο μυαλό μας. Νομίζω πως είναι πιο επιβλητική μια ερειπωμένη αρμένικη εκκλησία στη μέση της Ασίας, παρά ένα παλάτι στη μέση της Ευρώπης: σαν να σε διδάσκει χωρίς προσωπεία τη δύναμη της δημιουργίας και της καταστροφής. Τα συντηρημένα μεγαλεία σαν να έχουν την έπαρση της αθανασίας. Δύτη, δεν θα μπορούσε αυτό το οδοιπορικό να βγει και πιο έξω; Στο «Κ» ίσως;
Στο «Κ»; Και τι σχέση έχω εγώ με το «Κ» βρε Γιώργο; (μην πάμε πάλι σ’ αυτή την ιστορία με το θαυμαστικό…) Αλλά δεν έχω τέτοιες φιλοδοξίες, άστο να κυκλοφορεί μεταξύ μας. 🙂
Άλλωστε, σήμερα διαβάζω ότι στο Βαν που βρισκόμουνα «τρεις Κούρδοι, για τους οποίους υπάρχουν υποψίες ότι ήταν μέλη του ΡΚΚ, σκοτώθηκαν σε ανταλλαγή πυρών με την αστυνομία, αφού προηγουμένως είχαν πυροβολήσει εναντίον του γραφείου του κυβερνήτη στην πόλη Βαν». Στην ίδια είδηση: «στο Ντογκουμπαγιαζίτ, στην επαρχία Αγκρί, σκοτώθηκε ένας στρατιώτης και ένας άλλος τραυματίστηκε όταν οι αντάρτες έβαλαν στο στόχαστρό τους ένα κτήριο της αστυνομίας». Όπου περνάω γίνεται χαμός, δηλαδή· κι εγώ που έλεγα ότι η επικίνδυνη περιοχή αρχίζει νοτίως του Βαν, στο Χάκαρι και το Ντιαρμπακίρ…
Λοιπόν, αν δεν κλικάρατε σε ένα από τα λινκ (αυτό με το χαμένο άγαλμα του Γκαγκίκ), κάντε κλικ εδώ:
http://www.virtualani.org/index.htm
Καταπληκτικό σάιτ. Τα πάντα για το Άνι, με φωτογραφίες (παλιές και σύγχρονες), κατόψεις, λεπτομέρειες, μια πραγματικά εξαιρετική δουλειά.
Αυτός ο Βιβλιοθηκάριος είναι πολύ μεγαλομανής! 😛
Δύτη, να σου πω, πάντως, εξαιρετική δουλειά έκανες. Και μπόλικη έρευνα μπράβο!
Θέλω να κάνω μια παρατήρηση πάντως σχετικά με αυτό που λέει ο Γιώργος που συγκρίνει παλάτια. Ή μάλλον δυο παρατηρήσεις.
Η μία είναι πως δεν έχει και πολύ νόημα η σύγκριση, γιατί κάθε παλάτι, εκκλησία, μνημείο ταιριάζει στο χώρο του και στην εποχή που το έφτιαξε. Οι Βερσαλίες στη στέπα θα ήταν μια γελοιότητα. Το Άνι στις Άλπεις επίσης. Αυτός είναι και ο λόγος -κατ’εμέ- που τα περίφημα μάρμαρα θα έπρεπε να επαναπατριστούν -κι όχι μόνο αυτά, ολόκληρο του Βρετανικό Μουσείο και το Λούβρο θα έπρεπε να αδειάσουν.
Η δεύτερη είναι πως αυτό που πάντα με ενοχλούσε στην αρχαιολογία γενικότερα είναι πως σπάνια ασχολείται με όσα δεν έχουν σχέση με την εξουσία (παλάτια, εκκλησίες, τζαμιά, κάστρα κλπ). Σπάνια βλέπεις επισκέψιμα ή αναδεδειγμένα σπιτάκια πληβείων ή απλών ανθρώπων, τα χρηστικά τους αντικείμενα στα μουσεία (εκτός από τις εποχές από τις οποίες δεν έχει διασωθεί τίποτα άλλο δλδ).
Με αυτή την έννοια, ευτυχώς που έχουμε το Ακρωτήρι στη Σαντορίνη, την Πομπειΐα και το Ερκουλεάνουμ. Και δυο-τρία ακόμα τέτοια. Ευτυχώς που έσκαγαν ηφαίστεια τελικά!
Η αντίρρηση που θα έφερνε κάποιος είναι πως αυτά τα ταπεινά δεν σώθηκαν, όπως τα παλάτια. Και η δική μου αντίρρηση θα ήταν πως αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα -αλλά η κουβέντα πάει αλλού τότε.
Krot αυτό που λέω με τη σύγκρισή μου είναι πως με απωθεί η «έπαρση» του συντηρημένου. Το συντηρημένο υποκρίνεται τη βία (του χρόνου ή των ανθρώπων), το ερειπωμένο την αναδεικνύει.
Εμ, να κάνουμε όμως τη διάκριση αναστηλωμένο-συντηρημένο. Γράφω και σε ένα σχόλιο πιο κάτω πώς «αναστηλώθηκε» το παλάτι (ενός εμπόρου, μάλλον) στο Άνι, στυλ Κνωσού ας πούμε και χειρότερα. Αλλά, από την άλλη, αν το Άνι δεν συντηρηθεί σωστά και σύντομα, σε λίγο καιρό δεν θα έχει μείνει τίποτα όρθιο.
Δύτη, πολύ καλό.
Αλλά είσαι βέβαιος πως το Ανίον το ζήτησε ο Μιχαήλ ο Δ’; Διότι 1042 με 1055 ήταν Κωνσταντινος Μονομάχος. Και λέει και ο Κεδρηνός: εὑρὼν οὖν ἐν τοῖς ἀνακτόροις τὸ γραμματεῖον ὁ Μονομάχος ἀπῄτει καὶ τὸ Ἀνίον καὶ τὴν
πᾶσαν μεγάλην Ἀρμενίαν ὡς Βασιλείου τοῦ βασιλέως διάδοχος.
Ορίστε! πάνω που παίρνω τα εύσημα από την Κρότκαγια, σκάει μύτη το λάθος. Αυτά συμβαίνουν όταν εμπιστεύεσαι άκριτα τη βίκι…
Το διορθώνω πάραυτα, ευχαριστώ!
Χμ, ναι, το τσέκαρα λίγο παραπάνω (υπάρχει και αυτό: http://www.virtualani.org/history/part1.htm ). Όπως φαίνεται, κανονικός διάδοχος του Άνι πρέπει να ήταν όντως ο Μιχαήλ Δ΄, που βασίλευε όταν πέθανε ο γιος του Γκαγκίκ. Αλλά, προφανώς πρέπει να πιστέψουμε τον Κεδρηνό ότι ο Μονομάχος (αφού πέρασαν οι συμπληγάδες των αλλαξοβασιλέιών που κράτησαν δυο-τρία χρόνια) ήταν εκείνος που ανέλαβε στα σοβαρά να διεκδικήσει τα δικαιώματα, και εκείνος βέβαια που τελικά τα κατάφερε.
Οι εκκλησίες και τα κτίρια στις φωτογραφίες μπορεί να φαίνονται σήμερα μόνα και ερείπια στην απέραντη ερημιά, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι (αυτό γνωστό στους πιο ειδικούς, όπως και ευδιάκριτο σε ορισμένες φωτογραφίες του Δύτη, ενώ αναφέρεται και στον σύνδεσμο που δίνει, ειδικά στο τμήμα- THE HISTORY OF ANI – και http://www.virtualani.org/history/part3.htm , εικ. 1.) .
Το τι διατηρήθηκε, πως και γιατί, όπως και το τι αναστηλώνεται σήμερα, δεν έχει καμμία σχέση με την πόλη του 11ου αι. και φαίνεται στα «κοτρώνια» των φωτογραφιών που απομακρύνθηκαν κατά τη διαμόρφωση των χώρων.
Όσο γιαυτό που λέει η Кроткая, ότι η «αρχαιολογία γενικότερα είναι πως σπάνια ασχολείται με όσα δεν έχουν σχέση με την εξουσία»: οικιστικά κατάλοιπα σώζονται και μάλιστα «αρκετά ταπεινά» από τις πλέον μακρινές χρονικά εποχές, πολλά περισσότερα από τα δημόσια κτίρια, ανασκάπτονται, μελετούνται και δημοσιεύονται.
Σαφώς και δεν είναι όλα επισκέψιμα, αλλά και σε αυτά που έχουν οργανωθεί καλά ως χώροι (π.χ. Δισπηλιό) οι πιο πολύ επισκέπτες είναι σχολεία και εκδρομείς των ΚΑΠΗ και ας μη συζητήσουμε το ποιοι επισκέπτονται το Ακρωτήρι, τις Αρχάνες, την Ποτίδαια, την Όλυνθο, το Μυστρά, τον Ανάβατο κ.λ.π.
Γρηγόρη, εικ. 2 και 3 εννοείς μάλλον ε;
Πρέπει όντως να σημειώσω ότι η κατάσταση του Άνι από πλευράς συντήρησης είναι τρισάθλια, και δεν είμαι σίγουρος τι θα έχει μείνει σε δέκα π.χ. χρόνια από τώρα (ιδίως αν μεσολαβήσει κανένας από τους συχνούς σεισμούς). Όσο για τις αναστηλώσεις, ελπίζω να μη συνεχιστούν αν είναι να γίνουν όπως έγιναν στο παλάτι (που κακώς στις λεζάντες των φωτογραφιών ονόμασα σελτζουκικό, οδηγημένος από τις εκεί πινακίδες), βλ. εδώ: http://www.virtualani.org/palace/index.htm
Η 1 είναι για την ιδεολογική χρήση της ιστορίας και οι υπόλοιπες για την σχέση αρχαιολογίας και πολιτικής, που λέγαμε τότε και στον «Τυμβωρύχο»…
Α ναι. Παρόμοια πινακίδα έχει και στο Αχλάτ. Πάντως έχω την εντύπωση ότι ο Ερντογάν κάνει και άνοιγμα προς τους Αρμένιους παράλληλα με τους Κούρδους. Η ελεύθερη πρόσβαση στο Άνι, ας πούμε, είναι φαίνεται πολύ-πολύ πρόσφατη, και στο Ακνταμάρ δημιουργήθηκε ένας χώρος λατρείας μέσα στην εκκλησία. Ενδιαφέρον αυτό το λινκ σχετικά: http://en.wikipedia.org/wiki/Akdamar#Restoration
Στην εφημερίδα που διάβαζα στο αεροπλάνο της επιστροφής είχε ένα αρθράκι για τη γενοκτονία (την ονόμαζε μάλιστα έτσι, katlıam), που αναδημοσίευε από μια αρμένικη εφημερίδα της Τουρκίας (εκείνη του δολοφονημένου Χραντ Ντινκ) τις αναμνήσεις ενός οθωμανού αξιωματούχου από τα γεγονότα. Γενικά βλέπεις ότι κάτι κινείται, αλλά πολύ αντιφατικά και δύσκολα.
Εκατοντάδες Αρμένιοι παρακολούθησαν την Κυριακή την λειτουργία που τελέστηκε σε αρμενική εκκλησία της νοτιοανατολικής Τουρκίας, για πρώτη φορά μετά τη γενοκτονία τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η λειτουργία στην εκκλησία της λίμνης Βαν παρουσιάζεται από την Άγκυρα ως «χείρα φιλίας» προς το Ερεβάν. Είναι η δεύτερη τέτοια κίνηση της τουρκικής κυβέρνησης μετά την ιστορική πατριαρχική λειτουργία στην Παναγία Σουμελά τον Αύγουστο.
Ο ναός του Τιμίου Σταυρού, που βρίσκεται στο νησάκι Αχταμάρ της λίμνης Βαν, χρονολογείται στον 10ο αιώνα και είναι ένας από τους ελάχιστους μάρτυρες της κάποτε μεγάλης αρμενικής κοινότητας της οθωμανικής Τουρκίας.
Η εκκλησία υπέστη ζημιές κατά τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Το 2007 αποκαταστάθηκε από την τουρκική κυβέρνηση και σήμερα και λειτουργεί ως μουσείο.
Σνιφ… Είδα στο προηγούμενο ποστ ότι είναι το πιο εντυπωσιακό μέρος που έχεις δει και νόμισα ότι βρήκα την επόμενη πόλη μου… Αλλά… πίσσα και πούπουλα. Βέβαια μετά θυμήθηκα ότι έχω πει πως θα σοβαρευτώ…
Χμμ. Και μόλις συνειδητοποίησα ότι δεν ξέρω πώς ακριβώς χρησιμοποιούμε το ‘πίσσα και πούπουλα’…
Εξαιρετικό, Δύτη!
Σε ζηλεύω 🙂 που κατάφερες να δεις από κοντά όλους αυτούς τους θησαυρούς!
Κατά τα λοιπά, η Αρμενία στην Αρχαιότητα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών. Αυτό αποδεικνύεται κι αργότερα, στα χρόνια των Σελευκιδών, όταν αποτελεί ενίοτε υποτελές κι ενίοτε ανεξάρτητο βασίλειο με Ιρανούς ηγεμόνες και ιρανική ή εξιρανισμένη ελίτ. Στην περίοδο της επιθανάτιας αγωνίας του κράτους των Σελευκιδών η Αρμενία είναι κατά κάποιο τρόπο η τοπική υπερδύναμη και ο βασιλιάς της ο Τιγράνης θα βρεθεί για ένα διάστημα στον θρόνο της Αντιόχειας.
Η ιρανική επιρροή είναι εμφανής, π.χ. στα ονόματα. Κάποιος καλός γλωσσολόγος θα μπορούσε να μας πεί αν υπάρχουν εμφανή στοιχεία περσικής επίδρασης και στην αρμενική γλώσσα.
Τέλος, δεν ξέρω αν τα έχω μπερδέψει στο μυαλό μου, αλλά στο «Αραράτ» δεν ήταν που ο Εγκογιάν είχε ωραιότατα πλάνα από το Άνι;
Aqua, εμ, δεν είχες πατήσει το λινκ!
Ρογήρε, το Αραράτ δυστυχώς δεν το έχω δει. Έχεις δίκιο όμως, διαβάζω εδώ: In addition, Saroyan’s glossy costume-drama is contrasted with roughly-shot camcorder footage of lake Van and real ruined Armenian churches in the deserted city of Ani, near Mount Ararat.
Για τα ονόματα, βέβαια, ενδεικτικό είναι ας πούμε το Τιριδάτης/Τρντατ, κοινό σε Πάρθους, Αρμένιους και Γεωργιανούς ηγεμόνες και βέβαια τον αρχιτέκτονα του Γκαγκίκ. Με τις φτωχότατες έως ανύπαρκτες γνώσεις μου από αρχαία περσικά, το δεύτερο συνθετικό πρέπει να σημαίνει κάτι σε «δίνω», κατά το Θεόδοτος λ.χ. Παράδειγμα, Μιθριδάτης.
Πολύ σύντομη λήψη από το Άνι, στο 1’17».
Καλώς επέστρεψες δύτη με τα δώρα
Ωραία ωριμάζουν στο καλάθι σου τα φρούτα της όρασης
…και χαίρομαι όταν σας αρέσουν! 🙂
Καλημέρα!
Ζηλεύω, ω Δύτα, το κουράγιο σου να κάνεις τέτοια ταξίδια.
Λοιπόν, μου συμβαίνει το εξής: είμαι ο τύπος που τέτοια ταξίδια τα σκέφτεται, τα ονειρεύεται, τα σχεδιάζει, και δεν τα κάνει ποτέ -εκτός όταν βρεθεί συνοδός να τον σπρώξει. Όλα τα ταξίδια που μπορώ να θυμηθώ κάπως έτσι τα έκανα. Το συγκεκριμένο το είχα πρωτοονειρευτεί πάνε σχεδόν είκοσι χρόνια, όταν είχα πάρει μια υποτροφία στο πρώτο έτος της σχολής. Μέχρι να το πάρω απόφαση, η υποτροφία -που μπορεί και να μην έφτανε, δεν το είχα υπολογίσει με λεπτομέρειες, 100.000 δραχμές ήταν νομίζω- είχε ξοδευτεί σε μπύρες, κατά κύριο λόγο, από Ιούνιο μέχρι Αύγουστο. Δεν ξέρω αν είναι καλύτερα που το έκανα τώρα, ή αν το είχα κάνει τότε (τότε, με ωτοστόπ και λεωφορεία σαν το ζευγάρι που συνάντησα στο Ντογουμπαγιαζίτ).
Και τα ταξίδια ωριμάζουν μέσα μας πριν τα κάνουμε.
Και η συνοδεία, φυσικά, είναι το μισό ταξίδι.
Ε κι εκείνες οι μπύρες, όλο και κάπου θα σε πήγαν 🙂
Μωρέ κάπου με πήγαιναν κάθε βράδυ, αλλά κάθε πρωί δεν θυμόμουν τίποτα…
Στ’ αλήθεια τώρα, θα ήθελα να είχα πάει ΚΑΙ τότε (και νάχα γυρίσει, βέβαια).
Το οποίο Άνι στο μεταξύ είναι πασίγνωστο στους Έλληνες παραθεριστές για πιο πεζούς λόγους: είναι συνηθέστατος ορισμός σταυρολέξων!
Μα ναι! πώς δεν το σκέφτηκα!
(μάλλον φταίει που φέτος ο παραθερισμός μου ήταν άλλου είδους…)
http://desertedplaces.blogspot.com/2014/04/the-medieval-armenian-ghost-town-of-ani.html
https://www.academia.edu/9828580/Heghnar_Watenpaugh_Preserving_the_Medieval_City_of_Ani_Cultural_Heritage_Between_Contest_and_Reconciliation_Journal_of_the_Society_of_Architectural_Historians_73_4_December_2014_528-555
https://www.academia.edu/11301668/Inscriptions_and_Authority_in_Ani