Οι Θεσσαλονικείς (Β. Νικολαΐδης)

Το μπλογκίζειν προσφέρει μερικές ανέλπιστες χαρές. Μία είναι όταν γνωρίζεις από κοντά ανθρώπους που πρώτα εκτίμησες ως, ας πούμε, ιντερνετικές περσόνες· μία ακόμα είναι όταν απροσδόκητα έρχεσαι σε επαφή με ανθρώπους που ήξερες μεν, αλλά δεν περίμενες ποτέ πως θα μιλήσεις μαζί τους. Χάρη σε ένα παλιό λινκάκι, άρχισε να συχνάζει εδώ ο Βασίλης Νικολαΐδης· χάρη σε μια πρόσφατη κουβέντα, μου έστειλε ένα αδημοσίευτο τραγούδι, δυστυχώς χωρίς τη μουσική του, γιαυτό και βάζω άλλο ως μουσική υπόκρουση. Δυστυχώς δεν βρήκα ένα από τα αγαπημένα μου, αυτό για τις γυναίκες (γιατί έχουν χίλιους τρόπους για να μας σκοτώνουν / το μυαλό να μας τινάζουν με μια σφαίρα / μ’ ένα χαμόγελο με μία καλησπέρα / ακόμα με τον ήχο ενός βιολιού),* αλλά δεν πειράζει:

Φλυαρώ όμως. Ορίστε, σε παγκόσμια πρεμιέρα, ο Δύτης των Νιπτήρων παρουσιάζει Βασίλη Νικολαΐδη:

Οι Θεσσαλονικείς

Την άνοιξη ανθεί στις καταιγίδες.

Κατεβάζει τα βλέφαρά της φορτωμένα ηλεκτρισμό

μισανοίγοντας τα σύννεφα, εκεί δυτικά, στο Λιμάνι

να γεμίσει ένα δειλινό τριαντάφυλλα τα βρώμικα νερά.

Η αστραπή διαρκεί μια στιγμή

όσο κι’ η διαύγεια του μεθυσμένου την νύχτα

κι΄ όση λαδομπογιά έχει στους τοίχους

βαφτισμένη στο τηγανόλαδο κάθησε στο παλτό τους

από την παιδική τους κιόλας ηλικία.

 

Κι έτσι μετράνε τον χρόνο: σε στρώματα

όπως οι αρχαιολόγοι τους αιώνες

ανασκαφές και αναπαλαιώσεις

σ΄ ό,τι συνέβη και δεν συνέβη, εδώ, αλλού

εκκλησίες, τζαμιά, τεκέδες, μνημεία

αλλάζαν χρήση με τον καιρό, τραίνα, καράβια, βιομηχανίες

αδιανόητες δονήσεις, ένα κοιμητήριο χάθηκε από προσώπου Γης

χιλιάδες τσιρίδες ανθρώπινες, σκληρίσματα

οι ερπύστριες της μπουλντόζας στα σπασμένα μάρμαρα.

 

Τις πολυκατοικίες που χτίσαν μετά δεν έχουν θέρμανση

μονάχα όμορφα χρώματα, τυρκουάζ και ροζ και κίτρινο και γαλανό

ακουμπούν μεταξύ τους ν’ αφουγκραστούν τους καινούργιους ενοίκους

κρατάνε πάντα μια πόρτα ανοιχτή, με τα κλειδιά όπως παλιά

στην απέξω κλειδαριά, ακόμη κι’ αν πικράνουν και κάνουν τον αδιάφορο.  

Κι’ όταν μιλούν με υπαινιγμούς, ή δεν μιλούν καθόλου

κι’  όταν γενικεύουν, και τους φταίνε οι άλλοι, είτε φύγουν είτε μείνουν

σαν παιδιά πεισματάρικα είναι, που θύμωσαν με την μάνα τους.

Γιατί το οιδιπόδειο που τους δέρνει σ’ αυτή την  πόλη

απολύτως αυτονόητο, σαν ρεφρέν με μινουΐτες:

 

Δεν ειν’ οι στάλες της βροχής

ούτε που νύχτωσε νωρίς

κι’ είναι το βήμα τους αργό κι’ είναι βαρείς

κι’ αμετανόητοι, οι Θεσσαλονικείς. 

Ευχαριστώ, Βασίλη.

*Edit: χάρη στον Stazybo Horn, ορίστε (μερσί Στάζυμπε!):

 

Και, μια και έγινε πολλή κουβέντα, το αγαπημένο μου Δελφίνι:

Read Full Post »

Φοιτητική αυτοβιογραφία

Ένα βιντεάκι (via Sraosha) με έκανε να θυμηθώ μετά από πολύ καιρό τη Θεσσαλονίκη των φοιτητικών μου χρόνων. Ξεκινώντας από το διαμέρισμα στη Φιλικής Εταιρείας, κοντά στο Ιπποδρόμιο, δειλό ξεμύτισμα στον κόσμο· το πρώτο, νομίζω και το δεύτερο εξάμηνο πήγαινα σε όλα τα μαθήματα, μετά έκοψα το σπορ. Θυμάμαι ότι συχνά τότε ξενυχτούσα στο σπίτι μου, ακούγοντας Νικ Κέιβ και άπειρες κασέτες από τους παράνομους κασετάδες της Φιλοσοφικής, με έναν από τους οποίους μιλούσαμε για μουσική και ήξερε πάντα τι έψαχνα, ξανθός με μουστάκι που μου θύμιζε Πολωνό. Το ξημέρωμα συχνά ξεπόρτιζα και ανηφόριζα προς την Άνω Πόλη, βρίσκοντας διάφορους θησαυρούς και καταλήγοντας συνήθως στο Γεντί Κουλέ το οποίο πάντα μου έκανε τρομερή εντύπωση, καθώς σκεφτόμουν πολύ έντονα όσους είχαν περάσει χρόνια και χρόνια μέσα στο κάστρο που είχε αρχίσει ήδη να γίνεται ρημαδιό.

Οι πρώτες γνωριμίες φυσικά

Read Full Post »

Τα τρένα που φύγαν

Είπα να γράψω μια ελεγεία για τον ΟΣΕ, που άγνωστο σε τι μορφή θα επιζήσει, αν επιζήσει, την εποχή του ΔΝΤ. Για να μετρήσω: έξι χρόνια, ναι έξι χρόνια τον χρησιμοποιούσα περίπου πέντε-έξι φορές το χρόνο (με επιστροφή) στη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη· συν κάποια σιδηροδρομικά ταξίδια στην Κορώνη, στον Πλαταμώνα, στη Φλώρινα, στο Βόλο, στο Ναύπλιο -α βέβαια, και στην Πόλη. Από την Κορώνη θυμάμαι το γεμάτο φίσκα βαγόνι που άδειασε στην Πάτρα (ήταν καρναβάλι), και πώς όταν ξημέρωσε ήμασταν μόνοι μας, μια παρέα με παράξενη σημερινή τύχη, δεκάξι-δεκαεφτά χρονώ, κοιτώντας νερά να τρέχουν κοντά στην Κυπαρισσία-

από τον Πλαταμώνα, γύρω στα πέντε χρόνια μεγαλύτερος, θυμάμαι όχι τόσο το τρένο όσο την παρέα, άλλη ιστορία-

κυρίως θέλω να μιλήσω για τις μεγάλες εκείνες διαδρομές, πάντα ίδιες και πάντα διαφορετικές, προς και από τη Σαλονίκη, εκεί μεταξύ ’91 και ’97. Χύμα, ατάκτως ερριμένα: το νυχτερινό τρένο

Read Full Post »

Ο Δύτης διαφημίζει

Οι παλιοί στο μπλογκ ίσως θυμάστε τους Κυνοκέφαλους, ένα «ποιητικό φανζίν» που βγάζαμε μια παρέα στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης την τόσο μακρινή τώρα δεκαετία του ’90. Ορίστε λοιπόν! το πρώτο τεύχος, 1993, δραχμές 100, εδώ (σε συνεργασία με το Γρηγόρη)· θα ακολουθήσουν και τα άλλα δύο. Να δούμε, θα εμφανιστεί κανένας αναγνώστης από τα παλιά; Αναρωτιέμαι.

Αξίζει τον κόπο να βάλω και άλλη μια διαφήμιση (αντιγράφω από εδώ): Περισσότεροι από 30 Ελληνες εικαστικοί εξερευνούν με χαρακτηριστικά έργα ο καθένας τη διαδικασία της γραφής στην ομαδική έκθεση με τίτλο «Εν-γραφή», που εγκαινιάζεται την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου στην Ελληνοαμερικανική Ενωση. (…) Συμμετέχουν οι: Δ. Αγραφιώτης, Κατερίνα Αποστολίδου, Αθ. Αργιανάς, Ν. Βαλαωρίτης, Βέττα Νανά, Πέννυ Γκέκα, Ειρήνη Γκόνου, Στ. Ζέρβας, Γ. Ζιώγας, Δ. Ζουρούδης, Τίνα Καραγεώργη, Ελένη Καραγιάννη, Ζωή Κεραμέα, Γ. Μπουρνιάς, Κ. Ξενάκης, Γ. Ξένος, Βάνα Ξένου, Δ. Ξόνογλου, Μαρία Οικονομοπούλου, Ελενα Παπαδημητρίου, Γ. Παπαδόπουλος, Μαγδαληνή Παπανικολοπούλου, Νίκος -Γαβριήλ Πεντζίκης, Δ. Σκουρογιάννης, Μ. Σπηλιόπουλος, Γ. Τσεριώνης, Λίνα Φανουράκη, Φ. Φέξης, Εφη Χαλυβοπούλου, Ερση Χατζηαργυρού, Χρύσα, Γ. Ψυχοπαίδης. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, έως 9 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, όπως διαλέξεις για τη γραφολογία, τη χρήση της γραφής στην ιστορία της τέχνης, εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές αλλά και θεατρική παράσταση.

Θα μου πείτε, τι μ’ έπιασε και διαφημίζω εκθέσεις; Ε, συμμετέχει ο φίλος μου ο Δημήτρης ο Σκουρογιάννης. Μπορείτε να δείτε (λεπτομέρεια από) έργο του εδώ:

Να πάτε, λέω!

Read Full Post »

Φεύγω κι αφήνω πίσω μου συντρίμμια

Για κάποιο λόγο, η είδηση που ακολουθεί έχει εξαφανιστεί από παντού και δεν μοιάζει να ακούγεται πουθενά, εκτός αν χάνω τίποτα που δεν έχω ανοίξει τηλεόραση (δεν πιστεύω). Μου φαίνεται σημαντική και την αντιγράφω από εδώ (προσθέτοντας λίγα λινκ· μπορείτε να δείτε κι εδώ).

Υπάρχει όμως και ένας λόγος παραπάνω: τον τελευταίο ενάμιση χρόνο μου στη Θεσσαλονίκη, εκεί γύρω στο ’96, έμενα στην ίδια γειτονιά, στην οδό Δεσπεραί.

Επίθεση στα πρότυπα παραστρατιωτικού χτυπήματος χαρακτηρίζουν οι διωκτικές αρχές στη Θεσσαλονίκη τη βομβιστική επίθεση σε στέκι αντιεξουσιαστών, τα ξημερώματα της Τρίτης. Στον αυτοσχέδιο μηχανισμό μεγάλης ισχύος είχαν τοποθετηθεί μεταλλικά θραύσματα, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει θύματα.

Η έκρηξη σημειώθηκε στις 04:00 τα ξημερώματα της Τρίτης έξω από τον χώρο με την επωνυμία «Βuena Ventura» στην οδό Διαλέττη. Η έκρηξη έγινε αισθητή σχεδόν σε ολόκληρο το κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Read Full Post »

Ο ονειρευτής των πόλεων

Γύρω στα 17 ή τα 18 μου είχα αποκτήσει τη συνήθεια να καταγράφω τα όνειρα που έβλεπα σε μικρά χαρτάκια, και να τα φυλάω σε ένα κυλινδρικό κουτί από κακάο· το έχω ακόμα. Παρατήρησα κάποια στιγμή ότι συχνά είχα την αίσθηση του déjà vu, σαν να επέστρεφα κάθε βράδυ σε τόπους παράξενους που είχα ξαναδεί σε άλλα όνειρα. Τότε, ήταν κυρίως μια επικράτεια από κοιλάδες στο χρώμα της ώχρας και λαβυρινθώδη ερείπια, από τις ρωγμές των οποίων έμπαινες σε υπόγειους λαβύρινθους· αντί για διαδρόμους, συνήθως οι λαβύρινθοι αυτοί είχαν σχισμές, απ’ όπου μόλις που χωρούσε άνθρωπος.

Ξύπνησα τώρα ένα απόγευμα από ύπνο βαρύ, χάρη στην κούραση και το αναμμένο καλοριφέρ, και συνειδητοποίησα ότι είχα την ίδια αίσθηση. Αυτή τη φορά, το μέρος που είχα (ξανα;) επισκεφθεί ήταν μια πόλη· για την ακρίβεια, η Θεσσαλονίκη. Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να την περιγράψω, αλλά ήταν κάπως έτσι:

Read Full Post »

Αποκάλυψις -for old times’ sake

Είχα γράψει πολύ παλιότερα για τους «Κυνοκέφαλους», ένα είδος φανζίν που βγάζαμε φοιτητές στη Θεσσαλονίκη πάνε πάνω από δεκαπέντε χρόνια. Όταν κοιτάζω ξανά εκείνα τα κείμενα, τα δικά μου μού φαίνονται τα χειρότερα, είναι όμως τα μόνα που μπορώ να αναδημοσιεύσω χωρίς να ψάχνω τους δημιουργούς τους. Τώρα μου φαίνονται επηρμένα, εξεζητημένα, εντυπωσιοθηρικά· διαλέγω προς το παρόν μόνο αυτό. Τεύχος 1 (από τα τρία που βγάλαμε!), Οκτώβρης 1993. (Τιμή δραχμές 100, για να καλύψουμε τα έξοδα της φωτοτυπίας). Ας σημειώσω μόνο ότι το πρωτότυπο ήταν για προφανείς λόγους στο πολυτονικό, που τώρα βαριέμαι να ψάξω στον υπολογιστή.

 

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ

…σαν την ηχώ του Θεού

στο βυθό του Εωσφόρου

Δ. Σαββόπουλος

Συμβαίνει κάποτε στο βυθό του Θεού να φθάνει η ηχώ του Εωσφόρου. Οι άγγελοι φτεροκοπούν ανήσυχα· οι άγιοι ρεμβάζουν μπροστά στο δένδρο της Γνώσεως· ανάμεσα στους ενοίκους του Παραδείσου πλανώνται λάγνα βλέμματα· τα βλοσυρά χερουβείμ αφήνουν το σαγόνι τους να πέσει και χάσκουν στον ανυποψίαστο αποδημήσαντα.

Τέτοιες στιγμές ο Θεός νιώθει -αν μπορούμε να το πούμε έτσι- μια κάποια βιασύνη. Στη Γη οι άνθρωποι κάνουν λιτανείες, άλλοι συνωστίζονται μπροστά σε ψευδοπροφήτες, οι πιο συνετοί προσπαθούν να δημιουργήσουν ευτυχισμένες στιγμές. Κομήτες σπέρνουν πανικό, πόλεμοι ξεσπούν και τα ηφαίστεια αναπολούν παληές ωραίες ημέρες.

Στο τέλος βεβαίως η ηχώ σβήνει. Τα πρόσωπα των κολασμένων σκοτεινιάζουν και πάλι, οι μακάριες ψυχές ξεδιψούν ξανά στην πηγή της Θείας Χάρης. Ο κόσμος στη Γη επιστρέφει στις καθημερινές του ασχολίες και τα λουλούδια ανθίζουν.

Ασφαλώς κάποτε η ηχώ του Εωσφόρου θα είναι ακατανίκητη. Ο Θεός θα υποκύψει στον πειρασμό και αλαλάζοντας με άγρια χαρά θα στείλει εφτά αγγέλους στον κόσμο με τα μηνύματα του ενθουσιασμού Του. Ο Εωσφόρος, που δε φαίνεται να αγαπά τον ανταγωνισμό, θα προσπαθήσει να Τον εμποδίσει, αλλά θα είναι πια αργά. Θα έπρεπε να το είχε προσέξει νωρίτερα. Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής.

Read Full Post »

Μετά τον Ερμή του Πραξιτέλους…

…θα έχουμε και τον Καραμανλή του Πραξιτέλους: «Πράσινο φως πήρε από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων η τοποθέτηση ανδριάντα του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης.
Ουδεμία αντίρρηση διατυπώθηκε για την εγκατάσταση του γλυπτού από λευκό μάρμαρο που θα έχει ύψος 5,65 μ. και το οποίο θα φιλοτεχνήσει έπειτα από πανελλήνιο διαγωνισμό ο Πραξιτέλης Τζανουλίνος και ο Δημήτρης Κουτσογιάννης», λέει η είδηση. Αχ, έρμη Θεσσαλονίκη…

Τώρα φταίω εγώ αν συνειρμικά με τον Καραμανλή θείο, μου κολλάει και η είδηση για το τρίχρονο που έπαιζε με τη μπουλντόζα;

Read Full Post »

Κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ

Ένα σύντομο -πολύ σύντομο- σχόλιο. Κοιτάξτε τις φωτογραφίες από τις συνελεύσεις της κατάληψης του ΑΠΘ εδώ. Όσα χρόνια ήμουν στο πανεπιστήμιο, δεν είδα τόσο κόσμο σε συνέλευση. Στο λεγόμενο «φοιτητικό κίνημα» δεν είχα ούτε τότε εμπιστοσύνη, παρόλο που, ας πούμε, συμμετείχα κάπως ενεργά. Εδώ όμως έχουμε κάτι άλλο: έχουμε κοινωνική αλληλεγγύη (προσέξτε: όχι συναίνεση), έχουμε ανθρώπους που κοιτάζουν λίγο πιο πέρα από τη μύτη τους, και -αν προσέξτε- έχουμε α π ο τ έ λ ε σ μ α (κι ας πέρασε λίγο στα ντούκου στα ΜΜΕ, ως αποτέλεσμα «εκβιασμού της πρυτανείας από τους φοιτητές»).

Παρεμπιπτόντως, ακούω ότι ο σέρβερ του ΑΠΘ δεν έσπασε, αλλά τέθηκε εκτός λειτουργίας από την πρυτανεία. Κάτι μυστήριο συμβαίνει, με αυτή την τεχνολογία, ε;

Ήθελα να πω, ότι έχω παρατηρήσει πως κάτι αλλάζει τα τελευταία χρόνια. Βλέπω δυνατά σωματεία που οργανώνονται άσχετα από τη ΓΣΕΕ, σε αντιιεραρχική και άμεση βάση, βλέπω τους υπαλλήλους επιχειρήσεων βιβλίου και χάρτου (όσοι γυρνάτε στην Αθήνα, δώστε παρακαλώ λίγη προσοχή στον «Βιβλιοφρικάριο», την εφημερίδα τοίχου), τις καθαρίστριες, τα ντελίβερι, βλέπω την αυτοσυνείδηση ενός κόσμου που δεν φαίνεται. Και όταν διαβάζω για τους «αναρχικούς του Ψυχικού με τα λεφτά του μπαμπά», μια γελάω μια βρίζω. Και νομίζω, νομίζω ότι κάτι έχει να κάνει όλο αυτό (που μετρά ήδη κάτι χρόνια) με το φετινό Δεκέμβρη, και με άλλα, άλλα που πρόκειται να ‘ρθούν.

Read Full Post »

Μπλογκολογίες, και άλλα σαββατιάτικα διαβάσματα

Μια και έπεσα τις προάλλες σε μια συζήτηση περί της επανάστασης των μπλογκ, είπα να προσφέρω αυτά τα δύο κείμενα· παρεμβάσεις του M. Μαρμαρινού και του Κωνσταντίνου Βήτα στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Επιστήμη του Web, που έγινε τις προάλλες στην Αθήνα. Από το ρεπορτάζ κρατώ ότι «μέρος του κοινού, πάντως, υπήρξε επιφυλακτικό απέναντι στους δύο καλλιτέχνες, αφού, όπως ειπώθηκε, τους περίμεναν πιο δεκτικούς στις αλλαγές της ψηφιακής εποχής». Όπου «πιο δεκτικοί» σημαίνει τι; ότι πρέπει ντε και καλά να ενθουσιαζόμαστε με ό,τι καινούργιο θεωρώντας το τη ριζική αλλαγή στην κοινωνικότητα, την ιστορία ή δεν ξέρω τι; Τι μανία κι αυτή, εδώ και εκατό ή διακόσια χρόνια να θεωρούμε ότι φτάσαμε κοντά στο τέλος του κόσμου… (μακάρι να ‘ταν έτσι).

 

Και σαν υστερόγραφο, μια και πάω να σπάσω ρεκόρ στα λινκάκια, ορίστε και ένα ωραίο (όπως συνήθως-αν-και-όχι-πάντα) αρθράκι του Αρανίτση για το άσυλο.

Και -είναι να μην πάρεις φόρα-

προς τιμήν της παλιάς μου γειτονιάς στη Θεσσαλονίκη, ένα κομματάκι του Σουρούνη.

Read Full Post »