Posted in μου-μου-μουθική, tagged Εντίθ Πιαφ, Μουσική on 26 Φεβρουαρίου, 2010| 18 Σχόλια »
Το πρωτάκουσα στην παράσταση του Μωρίς Μπεζάρ στο Ηρώδειο το ’90, νομίζω. Αν θυμάμαι καλά, στη συναυλία αυτή (εννοώ των ηχογραφήσεων, του ’61), η Πιαφ τραγουδούσε με τρομερούς πόνους από ένα πρόσφατο αυτοκινητιστικό ατύχημα. Ίσως διακρίνεται στο βιντεάκι:
Και πολύ μ’ άρεσε επίσης αυτό:
Posted in Η τέχνη του λόγου, tagged Ζέμπαλντ, Λογοτεχνία on 22 Φεβρουαρίου, 2010| 24 Σχόλια »
Ένας συγγραφέας που αξίζει να ανακαλύψετε, αν δεν τον ξέρετε. Όταν τον πρωτοδιάβασα, μου θύμισε τον Τόμας Μπέρνχαρντ. Τώρα, νομίζω, ο Ζέμπαλντ μου αρέσει περισσότερο -νομίζω μάλιστα ότι είναι ένας από τους δυο-τρεις καλύτερους τεχνίτες των τελευταίων χρόνων. Αυτοί οι Γερμανοί δεν παύουν να με εκπλήσσουν· τι ειρωνεία, τα γερμανικά μου είναι σε νηπιακό επίπεδο, αλλά η γερμανόφωνη λογοτεχνία παραμένει η αγαπημένη μου, μαζί με την (παλιότερη κυρίως) αγγλική: Ρίλκε, Μαν, Μούζιλ, Μπροχ, Κανέττι, Μπέρνχαρντ, και τώρα ο Ζέμπαλντ. Αν πρέπει να διαβάσετε ένα μόνο, συνιστώ το Άουστερλιτς· αριστουργηματική περιήγηση στην ευρωπαϊκή ιστορία, αρχιτεκτονική και ό,τι άλλο θέλετε. Τέλος πάντων, δείτε μερικά αποσπάσματα από το τελευταίο που διάβασα:
…για να επιστρέψει λίγο αργότερα σερβίροντάς μου ένα ψάρι που ήταν το δίχως άλλο χρόνια ολόκληρα καταχωνιασμένο στην κατάψυξη, ενώ στην προσπάθειά μου να τρυπήσω τη μισοκαμένη πανέ κρούστα του, τα κατάφερα μάλιστα να στραβώσω τις μύτες του πιρουνιού μου. Πράγματι, χρειάστηκε να καταβάλω τόσον κόπο για να διεισδύσω στο εσωτερικό αυτού του σκευάσματος που, όπως σύντομα θα ανακάλυπτα, δεν αποτελούνταν παρά μόνο από το σκληρό του περίβλημα, ώστε μετά το τέλος της εγχείρησης το πιάτο μου να παρουσιάζει τραγική εικόνα. Η σως ταρτάρ, που χρειάστηκε να τη ζουλήξω για να ξεχυθεί από το πλαστικό σακουλάκι, είχε αναμειχθεί με τα καψαλισμένα θρύμματα της γαλέτας σε μια γκρίζα μάζα, ενώ ο ίδιο το ψάρι, ή ό,τι ήταν αυτό που το παρίστανε, πρόβαλλε διαμελισμένο κάτω από τα ανοιχτοπράσινα αγγλικά μπιζέλια και ό,τι άλλο είχε απομείνει από τις τηγανητές πατάτες που γυάλιζαν από το λίπος. (περισσότερα…)
Posted in Οθωμανικά και άλλα, tagged Οθωμανικά και άλλα on 16 Φεβρουαρίου, 2010| 57 Σχόλια »
Από εδώ έφτασα εδώ: μια θαυμάσια συλλογή οθωμανικών και περσικών μικρογραφιών από το Walters Art Museum της Βαλτιμόρης. Περιδιαβαίνοντας μπορείτε νομίζω να καταλάβετε γιατί με γοητεύουν τόσο οι πολιτισμοί της Ανατολής. Στην παρακάτω μικρογραφία, των αρχών του 18ου αιώνα, βλέπουμε τον ποιητή Αταΐ (πέθ. 1634) να συνομιλεί με ένα συνάδελφό του σε μια ταβέρνα της Πόλης.
Κι έτσι κατά καιρούς μου έρχεται να αρχίσω, τις μακριές νύχτες του χειμώνα, να εξασκούμαι στο μικρογραφείν: πρώτα με λεπτές-λεπτές γραμμές σχεδιάζουμε τα περιγράμματα, αφού πρώτα εξασκηθούμε γεμίζοντας χαρτιά με κεφαλάκια, άλογα, δέντρα και λουλούδια περσικού ύφους· ύστερα βάζουμε προσεκτικά το χρώμα, μπλε του κοβαλτίου, πράσινο λαμπερό, οπωσδήποτε χρυσό· προσεκτικά τα περιθώρια, γιατί αντίθετα με την κινέζικη ή γιαπωνέζικη ζωγραφική εδώ έχουμε να κάνουμε με μια σκηνή θεάτρου, όσο και αν αυτό ήταν άγνωστο στο Ισλάμ (όχι όμως στους Οθωμανούς, που ήξεραν από Καραγκιόζη και παντομίμα). Το όνομά μας το βάζουμε σπάνια: φιλοδοξούμε να μας αναγνωρίζουν από ένα ρουθούνι αλόγου, ή το σχήμα ενός χεριού. Κι αν ήμαστε τόσο καλοί τεχνίτες, μπορεί να αξιωθούμε κάποιος μαθητής από μεταγενέστερη γενιά να γράψει εκείνος το όνομα στο περιθώριο: Μπεχζάντ, ή Λεβνί.
Στην εποχή όμως που ζούμε αυτό θα ήταν ένα ακόμα χόμπι. Κανείς μικρογράφος δεν θα δεχόταν ότι η δουλειά του είναι χόμπι. Επιστροφή λοιπόν στο μπλογκ, αυτές τις μακριές νύχτες του χειμώνα.
ΥΓ. Πολύ καλύτερα από μένα, φυσικά, τα λέει ο Παμούκ στο «Όνομά μου είναι κόκκινο».
Posted in Η τέχνη του λόγου, tagged Ιστολογίες, Κωστής Παπαγιώργης, Λογοτεχνία on 12 Φεβρουαρίου, 2010| 30 Σχόλια »
Επιτέλους, Κωστής Παπαγιώργης απ’ τα παλιά. Αναδημοσιεύω από εδώ (ελπίζω να επιτρέπεται, γιατί οι όροι χρήσης δεν με διαφώτισαν ακριβώς). Τα λέμε από Τρίτη!
Σε όλες τις διαστάσεις της, άξιες και ανάξιες, η ζωή το έχει αυτό το συγκλονιστικό ελάττωμα: αφήνει σκουπίδια. Η λέξη μοιάζει ρηχή και ματζόβολη όσο θυμίζει τη σκόνη, τα καθημερινά (περισσότερα…)
Posted in Μικρά και μεγάλα επίκαιρα, Οθωμανικά και άλλα, tagged Επικαιρότητα, Οθωμανικά και άλλα on 10 Φεβρουαρίου, 2010| 25 Σχόλια »
Είχα ετοιμάσει μια πολύ ωραία ανάρτηση (θα δείτε γιατί το λέω, δεν εννοώ ότι την έκανα εγώ ωραία), πάλι οθωμανικού περιεχομένου, αλλά η επικαιρότητα και κάποιες προσωπικές -ερευνητικές ας πούμε- συγκυρίες σχεδόν με αναγκάζουν να συνεχίσω τον οθωμανολογικό βομβαρδισμό σας σχεδόν παρά τη θέλησή μου. Το ωραίο κομμάτι είναι στην τελευταία παράγραφο. Μην ανησυχείτε, ο Δύτης δεν πρόκειται να διολισθήσει μόνιμα σε τουρκολογικό αποκλειστικά μπλογκ, πάντως.
Το 1691 λοιπόν, στο πλαίσιο μιας σειράς μεταρρυθμίσεων οι οποίες φαίνεται να στόχευαν ταυτόχρονα στον εξορθολογισμό κάποιων θεσμών και σε μια επιστροφή στον κλασικό ισλαμικό νόμο, άλλαξε και το σύστημα συλλογής και κατανομής του κεφαλικού φόρου (περισσότερα…)
Posted in περιαυτολογώντας, Η τέχνη του λόγου, Μικρές εξυπνάδες, tagged Κορτάσαρ, Λογοτεχνία on 8 Φεβρουαρίου, 2010| 6 Σχόλια »
Ξάπλωσα ένα μεσημέρι στον καναπέ για να λαγοκοιμηθώ μετά το φαΐ. Απέναντί μου, μισάνοιχτη η πόρτα του μπάνιου, το φως του οποίου εδώ και μια βδομάδα αρνιόταν να ανάψει για κάποιο μυστήριο λόγο: ξαφνικά και ανεξήγητα είχε σβήσει ένα βράδυ, και από τότε το μπάνιο έμενε μονίμως σκοτεινό. Στην άλλη άκρη το βούισμα του ανεμιστήρα του υπολογιστή με νανούριζε. Ξαφνικά άρχισε η μπόρα· δεν ξύπνησα από την αστραπή, αλλά από τον ανεμιστήρα που ξαφνικά σταμάτησε για μια στιγμή όπως κόπηκε το ρεύμα.
Μισό δευτερόλεπτο μετά ο υπολογιστής ξανάρχισε να δουλεύει. Ακούστηκε η βροντή, και απέναντί μου έλαμπε το χαλασμένο φως του μπάνιου. Από τότε λειτουργεί κανονικά.
Χαζή ιστορία, αλλά μου θύμισε κάτι του Κορτάσαρ (πάλι από τις Ιστορίες των Κρονόπιο και των Φάμα, μετάφραση Ελένης Χαρατσή, Αθήνα 1983):
Τα γυαλιά κάποιου κυρίου πέφτουν στο πάτωμα και, καθώς χτυπούν πάνω στα πλακάκια, κάνουν έναν τρομερό θόρυβο. Ο κύριος σκύβει να τα πιάσει, αποκαρδιωμένος, γιατί τα κρύσταλλα των γυαλιών είναι πολύ ακριβά, αλλά με κατάπληξη ανακαλύπτει ότι, σαν από θαύμα, δεν έχουν σπάσει.
Αυτός ο κύριος τώρα νιώθει μια βαθιά ευγνωμοσύνη κι αντιλαμβάνεται το γεγονός σαν μια φιλική προειδοποίηση. Έτσι, σπεύδει σ’ έναν οπτικό οίκο κι αγοράζει χωρίς καθυστέρηση μια δερμάτινη θήκη με διπλή προστατευτική επένδυση για κάθε ενδεχόμενο. Μια ώρα αργότερα, του πέφτει η θήκη και, σκύβοντας χωρίς ιδιαίτερη ανησυχία, ανακαλύπτει ότι τα γυαλιά έχουν γίνει θρύψαλα. Αυτός ο κύριος είναι δύσκολο να καταλάβει ότι τα σημάδια της Θείας Πρόνοιας είναι ανεξερεύνητα και ότι, στην πραγματικότητα, το θαύμα συνέβη τώρα.
Posted in Η τέχνη του λόγου, Μικρά και μεγάλα επίκαιρα, tagged Επικαιρότητα, Κίπλινγκ, Λογοτεχνία on 4 Φεβρουαρίου, 2010| 15 Σχόλια »
Γράφει ο αγαπημένος μου Κίπλινγκ («Στο σπίτι του Σουντχού», στον τόμο Το ωραιότερο διήγημα του κόσμου, μετάφρ. Κοσμάς Πολίτης, Αθήνα 1985):
Ο Σουντχού ήρθε τέλος στην ουσία. Είπε πως η Τζανού του είχε πει πως υπήρχε μια διαταγή του σιρκάρ που απαγόρευε τη μαγεία, από φόβο πως τα μάγια θα μπορούσανε να σκοτώσουν κάποια μέρα την αυτοκράτειρα των Ινδιών. Δεν ήξερα τίποτα σχετικά με το νόμο· φαντάστηκα, ωστόσο, πως κάτι το ενδιαφέρον θα ‘βγαινε στη μέση. Είπα πως η κυβέρνηση κάθε άλλο παρά απαγόρευε τη μαγεία, απεναντίας την εκτιμούσε πολύ. Ακόμα και οι μεγαλύτεροι λειτουργοί του κράτους κατάφευγαν σ’ αυτή. (Αν ο προϋπολογισμός δεν είναι μαγεία, δεν ξέρω τι άλλο μπορεί να ‘ναι.)
ο δύτης των νιπτήρων 