Δεν καταλάβατε, στρατηγέ

Μερικά τραγούδια είναι κρίμα να ξεχνιούνται:

Δεν ξέρω τι είχε στο νου του ο -μάλλον αντιπαθής- Λευτέρης Παπαδόπουλος όταν έγραφε αυτούς τους στίχους, και η αλήθεια είναι πως ούτε θέλω να μάθω. Μερικές φορές σου αρκεί αυτή η ατμόσφαιρα, που θυμίζει όνειρο. Είναι κάτι τόσο αόριστο, που δεν μπορείς με τίποτα να εξηγήσεις· δεν είναι γεγονότα, δεν είναι ιστορία, δεν είναι παρά ένα αίσθημα απειλής ή συναρπαστικής (για ποιο λόγο;) σκοτεινιάς, κάτι που φέρνει στο μυαλό (συνοδεία Μερσέντες Σόσα) πάρκα του Μπουένος Άιρες -για κάποιο λόγο- και που μου βγαίνει με κάποια συγκεκριμένα ερεθίσματα. Με αυτό το τραγούδι του Λοΐζου, φερειπείν, με το πρώτο μέρος από το Περί ηρώων και τάφων του Σάμπατο, με μια ασπρόμαυρη γαλλική ταινία που είχα δει στην τηλεόραση και δεν μπόρεσα να ξαναθυμηθώ τον τίτλο της (ήταν άραγε το Πεθαίνοντας στα τριάντα; ), ή -πάλι άγνωστο γιατί- με μια φράση που είχα δει γραμμένη στον τοίχο ενός μπαρ στην Κωνσταντινούπολη, πάνε τώρα δεκάξι ή δεκαεφτά χρόνια: Ama generalim, yaşamım tepeden tırnağa bir aşktı; siz bunu anlayamadınız işte –«όμως στρατηγέ μου, εμένα η ζωή μου ήταν απ’ την κορφή ως τα νύχια ένας έρωτας, να τι δεν μπορέσατε να καταλάβετε».

Advertisement

Read Full Post »

Τα τρένα που φύγαν

Είπα να γράψω μια ελεγεία για τον ΟΣΕ, που άγνωστο σε τι μορφή θα επιζήσει, αν επιζήσει, την εποχή του ΔΝΤ. Για να μετρήσω: έξι χρόνια, ναι έξι χρόνια τον χρησιμοποιούσα περίπου πέντε-έξι φορές το χρόνο (με επιστροφή) στη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη· συν κάποια σιδηροδρομικά ταξίδια στην Κορώνη, στον Πλαταμώνα, στη Φλώρινα, στο Βόλο, στο Ναύπλιο -α βέβαια, και στην Πόλη. Από την Κορώνη θυμάμαι το γεμάτο φίσκα βαγόνι που άδειασε στην Πάτρα (ήταν καρναβάλι), και πώς όταν ξημέρωσε ήμασταν μόνοι μας, μια παρέα με παράξενη σημερινή τύχη, δεκάξι-δεκαεφτά χρονώ, κοιτώντας νερά να τρέχουν κοντά στην Κυπαρισσία-

από τον Πλαταμώνα, γύρω στα πέντε χρόνια μεγαλύτερος, θυμάμαι όχι τόσο το τρένο όσο την παρέα, άλλη ιστορία-

κυρίως θέλω να μιλήσω για τις μεγάλες εκείνες διαδρομές, πάντα ίδιες και πάντα διαφορετικές, προς και από τη Σαλονίκη, εκεί μεταξύ ’91 και ’97. Χύμα, ατάκτως ερριμένα: το νυχτερινό τρένο

Read Full Post »

Πάλι απ’ την αρχή

Ζέστη, προθεσμίες, συμφορές -δελτία των οχτώ, όλοι φταίμε, δεν φταίμε όλοι, οι δημοσιογράφοι επιτελούν το κοινωνικό τους έργο βρίζοντας τους δασκάλους, ή τους σιδηροδρομικούς, ο ιδρώτας στάζει από το μέτωπο, προσπαθώ να δω ένα παλιό νουάρ με το Ρόμπερτ Μίτσαμ και όλα τα κλασικά εξωτικά των θαλασσών του Νότου, το κανάλι της τηλεόρασης έχει χιόνια, ξανά ζέστη, ξανά βρισίδι, οι προθεσμίες δεν περιμένουν και η δουλειά έχει γίνει κάτι το ανυπόφορο, ξανά, ξανά, ξανά.

Αυτή τη στιγμή, με σώζει η μουσική του Νίνο Ρότα που ακούω από μια κασέτα ηλικίας περίπου είκοσι ετών. Ο αγαπημένος μου Φεντερίκο. Μερικές φορές, που η διάθεσή μου πλησιάζει τις τελευταίες σκηνές του Καζανόβα, σκέφτομαι κάτι σαν κι αυτό, έτσι που το καλοκαίρι τελειώνει (στο χαμό του οδηγημένο, και το ξέρει):

 Αλλά όχι, όχι, δεν πρέπει να μείνεις εκεί, με τίποτα σ’ αυτή την όχθη όπου σε τραβολογάνε οι ημίνεκροι γλεντζέδες, με τίποτα να σηκώσεις τα χέρια σαν τον Μαρτσέλο. Πρέπει να ξαναρχίσουν όλα απ’ την αρχή, πρέπει να βρεις το κοριτσάκι δίπλα στην πρωινή θάλασσα, πρέπει έτσι να τους ξαναβρείς όλους, παλιούς και καινούριους, πρέπει να έρθουν οι μάγοι στη σκηνή μπας και γλυτώσεις από αυτό το διάχυτο θάνατο. Έτσι, δηλαδή:

Read Full Post »

Φόνος στο Μπιτλίς

Τριακόσια πενήντα χρόνια πριν φτάσει ο Δύτης στο Μπιτλίς, στην καρδιά του βόρειου Κουρδιστάν, την πόλη επισκεπτόταν ο Εβλιγιά Τσελεμπή, ο περιηγητής που γύρισε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την περιέγραψε σε δέκα ογκώδεις και απολαυστικούς τόμους. Το Μπιτλίς τότε, ήταν κάπως έτσι:

Τώρα είναι έτσι, και κατά τη γνώμη μου

Read Full Post »

Κάποτε, μια πόλη

Φανταστείτε έναν τριγωνικό, βραχώδη λόφο, από τη μια μεριά κοιλάδα με ποταμάκι, από την άλλη φαράγγι με τον κυρίως ποταμό, από την τρίτη ισχυρό τείχος. Τώρα, μόνο λίγοι τουρίστες, μυρμήγκια, σαύρες -και αγελάδες. Κάποτε, μια πόλη. Το Άνι, βυζαντινό Ανίον, και στα αρμενικά, βλέπω, Անի, και ο διάολος να με πάρει αν μπορώ να το διαβάσω. 

Πρωτεύουσα της αρμενικής δυναστείας Μπαγκρατουνί (που μου θυμίζει τον Μπαγκρατιόν του Πόλεμος και Ειρήνη) από το 961· έδρα της αρμενικής εκκλησίας από το 992· μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της ευρύτερης περιοχής τον 10ο και 11ο αιώνα: «η σαραντάπυλη πόλη», την έλεγαν, και «πόλη με τις χίλιες και μία εκκλησίες».

Read Full Post »

Τι μάσησαν τα δόντια της όρασης

Λοιπόν, κυρίες, κύριοι και αγαπητά μου παιδιά, το ταξίδι του Δύτη έλαβε τέλος! Πέρσυ τέτοιο καιρό (περίπου) δεν περίμενα ότι θάβλεπα κάτι εντυπωσιακότερο από τις κιργιζικές στέπες, να όμως που είδα. Η βορειοανατολική Τουρκία είναι ίσως ένα από τα πιο παραμυθένια ταξίδια που μπορεί να κάνει κανείς, αν έχει μια λόξα με τα ανατολίτικα τουλάχιστον. Εν ολίγοις, με δυο νοικιασμένα αυτοκίνητα κάναμε σε πέντε μέρες τον κύκλο Βαν-Ντογουμπαγιαζίτ-Καρς-Ερζερούμ-Μπιτλίς και πάλι Βαν… Τις άλλες πέντε, που είχαμε δουλειά στο Βαν, πήγαμε μόνο (μόνο…) στο κάστρο και την ερειπωμένη παλιά πόλη, στο περίφημο νησί Ακνταμάρ με την ολόγλυφη αρμένικη εκκλησία, και στο σελτζουκικό Αχλάτ, το ορμητήριο του Αλπ Αρσλάν, με το τεράστιο νεκροταφείο του στο οποίο ενδέχεται να θάφτηκαν και νεκροί του γειτονικού Μαντζικέρτ.

Για να μην πολυλογώ και επειδή μια εικόνα αξίζει κλπ κλπ, ορίστε κάποιες φωτογραφίες εδώ. Με πολύ κόπο διάλεξα μόνο διακόσιες από κάπου χίλιες τόσες φωτό, ελπίζω όμως ότι διάλεξα τις καλύτερες. Κοιτάξτε τις παράλληλα με τις επεξηγήσεις που ακολουθούν παρακάτω.

Σκοπεύω

Read Full Post »