Διαβάζει κανείς διάφορα αυτό τον καιρό. Είναι μια νέα απόλαυση, για παράδειγμα, η ανάγνωση των επιφυλλιδογράφων της Καθημερινής: σα να παρατηρείς ένα φίδι που δάγκωσε τη γλώσσα του, αυτή την εντύπωση έχω πια διαβάζοντας τον Θεοδωρόπουλο ή τον Κασιμάτη — ο οποίος παρεμπιπτόντως έπιασε πάτο, ομολογουμένως πνίγηκε στο ξίδι που πετάει χωρίς διάκριση ένθεν κακείθεν: δεν μπορεί καν να εξοργιστεί κανείς με κάτι σαν αυτό, μόνο να γελάσει. Το ίδιο με την ξινίλα όσων περίμεναν ερυθροφρουρούς να σφάζουν τους αστούς όπως στο τραγούδι, και τώρα κρύβουν την οιωνεί απογοήτευσή τους ψάχνοντας τις κωλοτούμπες (περίμεναν να πουν τι μαλακίες κάνουνε και λένε μα δείτε που άλλα έλεγαν –όσο για μένα, περιμένω πώς και πώς τη στιγμή που θα πουν: ε, τελικά καλά τα καταφέρανε). Εκεί που είναι άσχημα τα πράγματα είναι όταν σε απογοητεύουν άνθρωποι με τους οποίους (σε διαφορετικά στάδια) έχεις συνοδοιπορήσει κάπου, ή ακόμα εξακολουθείς να συνοδοιπορείς αλλού. Κι αν το να διαβάζεις ότι η σοσιαλδημοκρατία της εποχής μας (λέγε με Σύριζα) είναι χρυσαυγίτες με γραβάτα (ψέμματα, χωρίς καν γραβάτα) σε κάνει να κουνάς το κεφάλι για το πώς η κριτική σκέψη γίνεται κριτική απερισκεψία, για να μην πούμε ξερωγώ πολιτικός παλιμπαιδισμός (εδώ, ή εδώ…), τι να πει κανείς για την άποψη ότι ακόμα και η περιστασιακή έστω ψήφος στο ΚΚΕ είναι ασέβεια και ύβρις; Σε τι διαφέρει από την κασιμάτεια (και φυσικά, όχι μόνο) θεωρία των δύο άκρων η ανεκδιήγητη άποψη ότι η ριζοσπαστικοποίηση των νέων, όπως είναι γνωστό, και εν μέρει φυσικό, περνάει συχνά από την άκρα αριστερά, τον αντιεξουσιαστικό χώρο και ενδεχομένως τις μολότοφ, ή από την άκρα δεξιά, τώρα τη Χρυσή Αυγή· αλλιώς, σε μια ηπιότερη μορφή, από ένα κοινοβουλευτικό κόμμα που χαρακτηρίζεται κομμουνιστικό, εν προκειμένω το ΚΚΕ; Και όμως: Γιάννης Χάρης εδώ (και ακόμα πιο δημοσίως, εδώ). Θλίψη (για να μην πω χειρότερα). Τι να πει κι ο Δύτης που προκειμένου να διαπράξει την ασέβεια και ύβρι του ταλαιπωρήθηκε δυο νύχτες στη σειρά ταξιδεύοντας κατάστρωμα. Και δεν θα τον έλεγες και νέο.
***
Κατά τα άλλα; Κατά τα άλλα εγώ που έχω αρκετά καλή μνήμη και διάβαζα από μικρός εφημερίδες, και παρά την τελευταία πρόταση της αποπάνω παραγράφου, νιώθω ξανανιωμένος μια και ξαναζώ το ’81, με τα καλά του και τα κακά του. Όσο και να ήταν μέγιστος πολιτικός απατεώνας ο μακαρίτης η διαφορά της δεκαετίας του ’80 με ό,τι είχε προηγηθεί ήταν σαφής –οπωσδήποτε προς το καλύτερο (έστω και αν, φυσικά, πολύ-πολύ λιγότερο απ’ όσο θα θέλαμε ή απ’ όσο διακήρυσσε ο ίδιος). Ναι, χαντάκωσε επίσης οποιαδήποτε μορφή λαϊκού κινήματος μέχρι και σήμερα. Αλλά τι έχουν σήμερα οι διάδοχοί του να χαντακώσουν; Ό,τι και να έχει απομείνει, δεν θα το χαντακώσουν επειδή θα αποτύχουν, αλλά επειδή θα μοιάζουν να έχουν πετύχει. Ως εκ τούτου (βοηθούν και οι προσωπικές μου συνθήκες) μια αισιοδοξία για το μέλλον (που λένε) την έχω –ούτε είμαι στραβός να μην βλέπω τις διαφορές με τους προηγούμενους (δεν είναι και δύσκολο, μια και μιλάμε για τη χειρότερη και δεξιότερη μεταπολιτευτική κυβέρνηση με διαφορά) ούτε πρόκειται να απογοητευτώ όταν η πρώτη φορά αριστερά αποδειχτεί, σχεδόν αναπόδραστα, δεύτερη φορά σε-παίρνει-λίγο-αριστερά-μην-το-ζορίζεις. Η ιστορική προοπτική βοηθάει, βοηθάει πολύ να δεις τα πράγματα στις διαστάσεις τους. Να κάνω λάθος, είτε προς τη μια είτε προς την άλλη; Ε, ας μείνει εδώ αυτό το σχολιάκι, να το ξαναδούμε σε κανα χρόνο.
Για να πω την αλήθεια, κι εμένα με σοκάρισε αυτό που έγραψε ο φιλος Γιάννης Χάρης -παρόλο που δεν θίγει τη βάση του ΚΚΕ. Γενικά δεν μου αρέσει κιόλας να εκτοξεύονται κατηγορίες για σταλινισμό ξεχνώντας πόσο συχνά τις δεχόμαστε κι εμείς οι συριζαίοι από τους δεξιούς. Άσε που το ΚΚΕ κατ’ επίφαση μόνο είναι σταλινικό κόμμα -εδώ καταγγέλλουν τα λαϊκά μέτωπα και (παρά λίγο) το ΕΑΜ, μάλλον τροτσκιστές τους λες.
Νίκο, αυτή τη γραφική παραξενιά με το «τροτσκιστικό ΚΚΕ» είναι καλύτερα να σταματήσεις να την επαναλαμβάνεις γιατί, νομίζω, εκθέτεις κάποιες εμμονές από το παρελθόν σου και μια όχι πολύ αντικειμενική γνώση της ιστορίας του εργατικού κινήματος.
Πώς δεν θίγει τη βάση του ΚΚΕ άμα λέει ότι είναι ασέβεια και ύβρις η ψήφος των μεγαλυτέρων, έστω και περιστασιακή;
(Για τους τροτσκιστές-σταλινικούς τα έχουμε ξαναπεί, διαβάζω τώρα ένα -κακό κτγμ- κουβανέζικο μυθιστόρημα όπου οι κακοί σταλινικοί κατηγορούν τους τροτσκιστές για το αντίθετο στον ισπανικό εμφύλιο…)
Να σου πω, έτσι όπως το διάβασα εγώ, σκέφτηκα ότι είναι καρφί όχι για τη βάση του ΚΚΕ περ σε, αλλά για τους επαμφοτερίζοντες μεταξύ ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ -τουλάχιστον αυτό σκέφτηκα όταν το διάβασα, μπορεί να πέφτω έξω.
Δεν νομίζω ότι τίθεται θέμα παρανόησης. Σταθεροί ψηφοφόροι ή καινούριοι, τι διαφορά έχει; Παραθέτω:
Τι χρείαν κλπ. Ακόμα και από τη σκοπιά της, ξερωγώ, «ανανεωτικής αριστεράς» είναι ασέβεια και ύβρις αυτό το κείμενο μια και ο Παπαγιαννάκης για παράδειγμα δεν θυμάμαι να εξανέστη όταν είχε δημιουργηθεί ο ενιαίος Συνασπισμός. Το κομμάτι δε με τη Χρυσή Αυγή είναι κτγμ ασυγχώρητο.
Μπορεί να έχεις δίκιο, και ακόμα χειρότερα τότε.
Δύτη, έχεις άδικο να βλέπεις τη θεωρία των δύο άκρων στα λεγόμενα του Χάρη (άλλωστε, στο συγκεκριμένο απόσπασμα τα άκρα θα ήταν τρία…) και παρηγορήσου από το γεγονός ότι συσχετίζει, κάπως, τη «ριζοσπαστικοποίηση των νέων» με το κόμμα του Κουτσούμπα (πράγμα κτγμ εντελώς άστοχο).
Καταλαβαίνω, θαρρώ, τους λόγους της ευαισθησίας σου αλλά, σε ό,τι αφορά τον ιστορικό σταλινισμό, ο Χάρης (που έχει κι αυτός τις εμμονές της δικής του προσωπικής πολιτικής ιστορίας) έχει ασφαλώς δίκιο.
Το κόμμα του Κουτσούμπα έχει κτγμ πιο σοβαρά και άμεσα κουσούρια από το γεγονός ότι έχει βάλει στο εικονοστάσι του ένα παγιωμένο σε ηρωική πόζα εικόνισμα του σταλινισμού – αλλά να μην ξεχνάμε ότι ο ιστορικός σταλινισμός ήταν, μεταξύ άλλων, χαμαιλέοντας.
Κι επειδή έχω κι εγώ τις εμμονές μου, να σημειώσω ότι ούτε ο Σύριζα είναι ο κατάλληλος χώρος για να συζητηθεί το πρόβλημα του σταλινισμού (για διάφορους προφανείς και λιγότερο προφανείς λόγους).
Μπουκάν: Στις παρούσες συνθήκες μια χαρά ριζοσπαστικοποίηση είναι να βλέπεις πιτσιρικάδες στην «αρτηριοσκληρωτική ΚΝΕ» αντί για τον συνήθη και μοδάτο πλέον «χώρο» (είδες πώς μπορώ να σε προβοκάρω κι εγώ; Κάτσε να δούμε και τα παιδιά μας σε δυο-τρία χρόνια ) Και όχι, δεν καταλαβαίνω γιατί να μην βλέπω στο άρθρο τη θεωρία των δύο άκρων: θα μπορούσε να είχε γράψει ο Κασιμάτης π.χ. (και) τη συγκεκριμένη φράση.
Αλλά κάτι πιο γενικό: θεωρώ την επίκληση ιστορικών παραδειγμάτων (με διάφορες σημασίες του όρου) όπως «σταλινισμός», «φασισμός», ου μην αλλά και «τροτσκισμός» ή «ΕΑΜ» εντελώς άστοχη και αρκετά παραπλανητική (ή, ίσως, αρκετά άστοχη και εντελώς παραπλανητική). Όλες αυτές οι επικλήσεις βασίζονται, μου φαίνεται, στην πανταχού παρούσα άποψη ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα κάποιας επαναστατικής συνθήκης, άποψη που προφανέστατα είναι λάθος. Άλλοι προβλέπουν φοβερές ρήξεις, άλλοι παγκόσμιο πόλεμο σύντομα, άλλοι δικτατορίες — ενώ τα πράγματα είναι πιο νερόβραστα (και ύπουλα).
Αγαπητοί φίλοι, σταλινισμός υπήρξε και υπάρχει, αλλά πιστεύω ότι δεν υπάρχουν αυτά που αποκαλείτε εσείς σταλινικά κόμματα. Βεβαίως, κομμουνιστικά κόμματα με έναν μηχανισμό από ορισμένα στελέχη και μέλη (ο οποίος έχει κατορθώσει να πάρει τα ηνία στο κόμμα) σταλινικής νοοτροπίας (κακέκτυπης πολλάκις) υπήρξαν και υπάρχουν. Τα υπόλοιπα μέλη στα κόμματα αυτά, το καθένα για τους λόγους του, άγονται και φέρονται.
Aποφασίστε ρε παιδιά τί είμαστε επιτέλους. Σταλίνες, τρότσκια ή κάτι πολύ χειρότερο που δεν κατονομάζεται όμως (Μπουκανιέρος). Ομολογώ ότι με μπερδέψατε.
Στα σοβαρά τώρα, δεν πρέπει να μιλάμε καθόλου για σταλινισμό, επειδή ο λόγος μας γίνεται αυτόματα δαιμονοποιητικός και συνθηματολογικός. Θα δεχόμουν να συζητήσω ξέρωγώ για την σοβιετική περίοδο 1930-1940 (σε καθεστώς ιμπεριαλιστικής περικύκλωσης και με το Β΄ Παγκόσμιο στα σκαριά, μην ξεχνιόμαστε), χωρίς να αρνούμαι φυσικά να συζητήσω και για το μέγιστο πρόβλημα της εξουσίας και της κατάχρησής της και αν μπορεί να υπάρξει εξουσία χωρίς κατάχρηση (ειλικρινά δεν το ξέρω). Όμως ο τρόπος που μπαίνουν τα θέματα έχει μεγάλη σημασία. Όταν ξεκινά κάποιος τη συζήτηση από τα μπετά με τον φτού κακά σταλινισμό, αίμα, δάκρυα, δισεκατομμύρια νεκρούς, οιμωγές απελπισμένων (Χάρης) κλπ, είναι για μένα από την αρχή σε λάθος βάση. Και ύποπτος. Μέχρι και ο ΙΟΣ της ελευθεροτυπίας (δηλαδή όχι μόνο το ΚΚΕ) έχει καταρρίψει τα νούμερα και τη γενικότερη ρητορική της Μαύρης Βίβλου του κομμουνισμού.
Και ναι, το κείμενο του Χάρη δεν προμοτάρει ασύστολα μόνο τη θεωρία των 2 (ή έστω 3) άκρων. Προμοτάρει και κάτι χειρότερο στη σημερινή συγκυρία. Ωμό αντικομμουνισμό. Το ότι το κάνει βελούδινα και αν μου επιτρέπεται «διανοουμενίστικα» (εντάξει πείτε με και σταλινικό αντιδιανοούμενο, θα το δεχθώ), καθόλου δεν τον αθωώνει. Και είναι μία πολύ ύποπτη περίοδος για να σπρώχνεις αντικομμουνισμό τώρα. Όλοι γνωρίζουμε βασική ιστορία και ξέρουμε το βρώμικο παρελθόν της σοσιαλδημοκρατίας στη Γερμανία αλλά και αλλού. Τα δύο από τα τρία Λ σοσιαλδημοκράτες τα έστειλαν στον άλλο κόσμο, όχι οι φασίστες. (συνεχίζεται)
Επίσης, παρόλο που δεν ενδιαφέρει κανένα, δεν ήμουν ποτέ παραδοσιακός ψηφοφόρος του ΚΚΕ. Στο ΚΚΕ καταστάλαξα τα τελευταία 10 χρόνια μετά από
α) πλήρη απογοήτευση από διάφορους άλλους εντελώς μα εντελώς ασόβαρους «χώρους», που λέει και ο Δύτης,
β) από το θυμό μου όταν άκουγα ας πούμε τον Άδωνη (και κάθε Άδωνη, παλιό ή νέο) να απαντάει στους συνδικαλιστές της υγείας, όταν του μιλούσαν για τα σημερινά προβλήματα της υγείας και η μόνη του απάντηση ήταν «δεν σας ακούω, εσείς θέλετε σταλινισμό και Β. Κορέα» (ίδια ακριβώς είναι η ρητορική του Χάρη, μη βαυκαλιζόμαστε Νίκο Σαραντάκο, εγώ δεν βαυκαλίζομαι πάντως),
γ) μετά που διάβασα τι λέει το ίδιο το ΚΚΕ και όχι τι λένε άλλοι γι΄ αυτό (πολύ βασικό)
και κυρίως δ) από την προσωπική επαφή μου με ανθρώπους της βάσης του ΚΚΕ, πραγματικούς εργαζόμενους, με πραγματικά προβλήματα, που τραβάνε πραγματικές κόντρες με τον πραγματικό εργοδότη τους, που κατεβαίνουν σε απεργίες και ας είναι στον ιδιωτικό τομέα, διακινδυνεύοντας ό,τι ελάχιστο έχουν, όχι εικονικούς ανθρώπους χαμένους σε ένα διανοουμενίστικο ιντερνετικό ή όχι σύννεφο, νομίζω ότι καταλαβαίνετε τι εννοώ και ελπίζω να μην παρεξηγηθώ, ούτε για το διανοουμενίστικο ούτε για το ιντερνετικό. (Με την ευκαιρία καταγγέλλω και το άλλο γνωστό παραμύθι της ψεύτικης διάκρισης καλής βάσης και κακής ηγεσίας που κάνουν μερικοί. Τους πληροφορώ ότι δεν υπάρχει ούτε μία επιλογή της σημερινής ηγεσίας του ΚΚΕ, στα λόγια και στα έργα, που δεν θα την έκανα πρώτος απ΄ όλους εγώ και οι άνθρωποι της βάσης που τουλάχιστον εγώ γνωρίζω. Από ανθρώπους της ηγεσίας δεν ξέρω απολύτως κανένα, το γράφω μη νομίζετε πώς είμαι κανα στέλεχος).
(συνεχίζεται)
Το πώς καταστάλαξα στο ΚΚΕ σαφώς και δεν σας ενδιαφέρει, το γράφω μόνο και μόνο για να πω ότι στη σημερινή άθλια συγκυρία, όπου η εργατική τάξη βρίσκεται στο καναβάτσο και παίζει μόνο άμυνα, και αυτή συχνά τρύπια, το να απαντάς στα αδυσώπητα θέματα του σήμερα που βάζει το ΚΚΕ, με παραπομπή στον σοβιετικό σταλινισμό και τις καταχρήσεις του είναι εκτός των άλλων αποτυχημένη και ως τακτική. Εμένα όταν το ψαξα το ζήτημα, πιο πολύ με τσάτισαν οι συνεχείς αναφορές αυτές, παρά με απόδιωξαν. Οι αντιφάσεις του καπιταλισμού είναι πια πολύ φανερές, επικίνδυνες και απάνθρωπες για να κρυφτούν πίσω από το φάντασμα του σταλινισμού που μας κουνάνε για να φοβηθούμε, έτσι το βλέπω εγώ. Στο κάτω κάτω, όποιος πραγματικά δε γουστάρει καπιταλισμό, όποιος πραγματικά συμφωνεί με την ιδέα του κομμουνισμού, ή έστω με τη δοκιμή ενός διαφορετικού τρόπου διανομής του προϊόντος της ανθρώπινης εργασίας, ας στηρίξει σήμερα το ΚΚΕ και ας πάρει θέση μάχης αύριο, ώστε να μην επαναληφθούν οι καταχρήσεις της εξουσίας που λέγαμε πιο πάνω, αν και όταν έρθει εκείνη η (ευλογημένη) ώρα της δτπ. Το ίδιο θα κάνω και γω, μετά την δτπ όμως. Προς το παρόν είμαστε ακόμα πολύ πολύ μακριά από αυτή τη στιγμή. Εδώ θα είμαστε σε κάποια χρονάκια, που λέει και ο Δύτης, και μετά τη διχτατορία του προλεταριάτου, συμπληρώνω εγώ, οπότε θα τα ξαναπούμε.
ΥΓ επιστολή με μέιλ στην εφσυν για το σοβαρό ατόπημα του Χάρη έστειλα και εγώ και χαίρομαι που τουλάχιστον ένας ακόμα τσατίστηκε, όπως εγώ. Βέβαια δεν ξέρω αν δημοσιεύτηκε και δεν ξέρω καν αν την διάβασε ο συγκεκριμένος. Όχι ότι καίγομαι κιόλας. Τελείωσα και συγγνώμη για την κατάχρηση του χώρου, αλλά πολύ μαλακία συσσωρευεμένη έχει πέσει τελευταία, κάπου πρέπει να τα πούμε και μεις.
Το μόνο που έχω να διαφωνήσω, Μπετατζή μου, είναι (όπως φάνηκε και στο ποστ μάλλον) η εξομοίωση της σημερινής σοσιαλδημοκρατίας με το ΣΚΓ του ’20-’30. Ξαναλέω ότι, αν η ιστορία μοιάζει στο ότι έχει πάλι σοσιαλδημοκράτες, δεξιά, ναζί και κομμουνιστές, επαναλαμβάνεται όχι ως φάρσα αλλά ως κάτι σαν σούπα. Εξού και τα υπόλοιπα βέλη μου.
δτπ=το αντίστροφο του πτδ, παρεμπιπτόντως 🙂
Απ΄ ό,τι έχω καταλάβει από τα ρημαδοδιαβάσματα, η σοσιαλτέτοια έχει διαχρονικά ένα ρόλο. Όταν ζορίζουν τα πράγματα για τον καπιταλισμό, να απορροφάει τους κραδασμούς, ώστε να μην έχουμε ντράβαλα για το κεφάλαιο. Από αυτή την άποψη, ίδιο ρόλο βαράνε τότε και τώρα και από αυτή την άποψη και μόνο (προς το παρόν) εξομοιώνονται. Για να έρθω και λίγο στην άποψή σου, θα έλεγα απλά ότι κάθε εποχή έχει τη σοσιαλδημοκρατία που της αξίζει. Πολλά είπα όμως, χαιρετώ, αλλίμονο άλλωστε εάν βρίσκονταν 2 κομμουνιστές να συμφωνήσουνε σε όλα 🙂
Προχτές που το δημοσίευσες, το διάβασα λίγο επί τροχάδην και δεν πάτησα τους λίκνους.
Το διάβασα και χαμογέλασα, τόσοι φίλοι έχουν μείνει από την εποχή του ΚΚΕ έχω βάψει πια με τους υπόρρητους παραλληλισμούς ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ και το νέο 1981 είπα, εντάξει δεν πειράζει. Από την άλλη, μια και σήμερα δεν έχω την ίδια καλή διάθεση – μου τη χάλασε και το κείμενο του Χάρη δύο παραπάνω – δεν μπορώ να μη διακρίνω – με πικρία είναι η αλήθεια – όλους τους λόγους που με απομάκρυναν από το ΚΚΕ κάποτε. Όλους, αλλά κυρίως αυτή την βαθιά ιδεολογική απαξίωση απέναντι σε ό,τι κάποτε ήταν σάρκα από τη σάρκα του. Βελούδινη απαξίωση, απαξίωση όμως. Πώς αλλιώς δηλαδή να διαβάσω την ταύτιση της σοσιαλδημοκρατίας με τον Σύριζα; Ή το «Ό,τι και να έχει απομείνει, δεν θα το χαντακώσουν επειδή θα αποτύχουν, αλλά επειδή θα μοιάζουν να έχουν πετύχει»; Μήπως η αποστροφή ούτε είμαι στραβός να μην βλέπω τις διαφορές με τους προηγούμενους (δεν είναι και δύσκολο, μια και μιλάμε για τη χειρότερη και δεξιότερη μεταπολιτευτική κυβέρνηση με διαφορά) δε διαβάζεται και σαν «δεν είναι που είναι καλοί μπροστά στους προηγούμενους όλοι καλοί θα φαίνονταν; “ Και δεν είσαι μόνο εσύ. Οι προεκλογικές συζητήσεις με φίλους κουκουέδες είχαν την ίδια πάντα κατάληξη. «Μην περιμένετε συνεργασία, δεν συνεργαζόμαστε με δεξιές κυβερνήσεις.» Σαν να ήμασταν όλοι εμείς που προσδοκούσαμε καλύτερες μέρες, όργανα του διεθνούς καπιταλισμού που θ’ αρπάζαμε την ευκαιρία να φάμε ό,τι απέμεινε από τη σάρκα του προλεταριάτου. Και δε μιλάω για τι θεσμικές επιθέσεις δια στόματος Κανέλλη ας πούμε, αλλά για μια παγιωμένη αντίληψη στη βάση του ΚΚΕ ότι ο Σύριζα είναι στην καλύτερη περίπτωση Πασόκ, στη χειρότερη μια λάιτ Δεξιά. Εν πάση περιπτώσει η τρέντυ, “η μοδάτη” όπως λες κι εσύ, διάδοχη εκδοχή του καπιταλισμού. Το έγραφαν άλλωστε και φαρδιά – πλατιά οι αφίσσες του ΚΚΕ στις Ευρωεκλογές: “Μην εμπιστεύεσαι τον Σύριζα”.
Ο χρόνος μόνο θα δείξει. Εύχομαι να είμαστε εδώ και να τα ξανασυζητάμε, αν και κάτι μου λέει ότι όσο καλά και να πάμε, πάντα θα είναι επειδή οι άλλοι τα είχαν πάει τόσο χάλια. Πράγμα που όσο και να ‘χεις βάψει, μια στυφάδα στο στόμα την αφήνει.
Βρε βρε βρε, η Ιμόρ, σαν τα χιόνια! 🙂 Μη με βλέπεις κακιασμένο, εύχομαι να βγω ψεύτης. Αλλά λεπτομέρειες αύριο, τώρα κουτουλάω. Και μόνο που εμφανίστηκες άξιζε το ποστ όμως!
Δε σε βλέπω κακιασμένο, κοιμήσου ήσυχος! 🙂
Λοιπόν, Ιμόρ, τώρα που έχω λίγο χρόνο: τον παραλληλισμό με το ’81 τον έχω για καλό. Λέμε «το νέο ΠΑΣΟΚ» και «το νέο ΠΑΣΟΚ» και σκεφτόμαστε Κουτσόγιωργα (οι παλιότεροι), Σκανδαλίδη, Σημίτη, Βενιζέλο, Πάγκαλο και τέτοια (το στελεχικό δυναμικό του Σύριζα είναι σαφώς ανώτερο), ξεχνάμε όμως τι αλλαγές έφερε το ’81 σε σχέση με το παρελθόν (ωραιοποιημένο μέσα από την προϊούσα αγιοποίηση του Καραμανλή του Α΄): όσο αντιπαθητικό, αρχηγικό, απατεωνίστικο και να ήταν, ήταν όμως κάτι που έπρεπε να έρθει. Η στάση μου λοιπόν απέναντι στα τωρινά βγαίνει, ας πούμε, μέσα από τα άλμπουμ του Ιωάννου και του Στάθη εκείνης της εποχής, αυτή την καλόβολη σάτιρα. Το μικρό καλάθι που κρατάω, κατά τα άλλα, φαίνεται δυστυχώς να επιβεβαιώνεται — αλλά να σου πω και κάτι, δεν θα γινόταν και αλλιώς μια και δεν είναι αλήθεια (όσο και να το πιστέψαμε ή να θελήσαμε να το πιστέψουμε πριν δυο-τρία χρόνια) ότι υπάρχει κάποιο μαζικό και ενεργό κίνημα από πίσω. Μια λαϊκή στήριξη δηλαδή που να φτάνει έστω στο «το ευρώ δεν είναι φετίχ», βρε αδελφέ.
Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα παραμένει ένα στοίχημα. Μου φαίνεται όμως ότι είναι πια προφανές, ότι εντός της ΕΕ λίγα πράγματα μπορείς στ’ αλήθεια να κάνεις. Από τον βασικό μέτοχο (για να θυμηθούμε και τον Πάκη) μέχρι χρηματοπιστωτικές συνθήκες, τα χέρια είναι δεμένα.
Μπετατζή, τον διαχωρισμό βάσης-ηγεσίας του ΚΚΕ τον κάνω κι εγώ. Με το μόνο σκεπτικό, για τη δική μου πλευρά μιλώντας, ότι το κόμμα δεν προσδιορίζεται από τον κόσμο του. Σε επίπεδο απλών μελών, το ΚΚΕ είναι από τα καλύτερα κόμματα στην Ελλάδα, έχει κόσμο με ποιότητα. Παλιά που δούλευα επιχειρηματίας και ήμουν κεντρώος, δεξιός, όταν συναντούσα κάποιον πιθανό συνεργάτη, πελάτη, προμηθευτή, τοπικό ντήλερ κ.λπ. και αυτός αποδεικνυόταν μέλος του ΚΚΕ, το σημείωνα στα συν. «Μέλος του κόμματος = πιθανό αυτός να είναι άνθρωπος με αρχές, τίμιος, ειλικρινής». Πιο θετικό να ήταν μέλος του ΚΚΕ παρά της Εκκλησίας. Σε επίπεδο κόσμου, δεν είχα ποτέ πρόβλημα, κι εγώ και οι άνθρωποί μου, να κάνουμε συνεργασίες, φιλίες, σχέσεις, συζητήσεις, με αμοιβαία εκτίμηση και ενδιαφέρον. Σε επίπεδο ηγεσίας όμως βρίσκω πολλά προβλήματα. Με κάποιον τρόπο, δεν ξέρω με ποιον, όμως με κάποιον τρόπο το ΚΚΕ δεν θα έπρεπε να είναι τόσο απομονωμένο πολιτικά, τη στιγμή που στη βάση υπάρχει συγκερασμός και αμοιβαία επωφελής συνύπαρξη. Όμως το κόμμα δεν προσδιορίζεται από τον κόσμο του.
Είναι περίπτωση Ρωμαίου και Ιουλιέτας: αγαπιόμαστε αλλά δεν μπορούμε να παντρευτούμε (πολιτικά πάντα μιλώντας) επειδή τυπικά είμαστε Καπουλέτοι και Μοντέγοι.
Εlias : Σε επίπεδο ηγεσίας όμως βρίσκω πολλά προβλήματα.
E, πες ποια είναι να τα συζητήσουμε. Προς το παρόν η ηγεσία μου δίνει εμένα μια πολύ ανθρώπινη και προσιτή εικόνα, μίλια μακριά από τις ηγεσίες άλλων κομμάτων. Και επίσης, όπως έχω ξαναπεί, αυτός που στηρίζει ΚΚΕ δεν το κάνει για λόγους ηγεσίας, επειδή π.χ. τον εμπνέει ο Κουτσούμπας περισσότερο από τον Τσίπρα. Το κάνει για λόγους αρχών και στη βάση προγράμματος. Όποιος και αν ήταν στην ηγεσία, ΚΚΕ θα στηρίζαμε.
(Είχα διαβάσει ένα παλιότερο κομμάτι σου για το κκε. Θυμάμαι από μνήμης ότι η ένστασή σου είναι ένα είδος «επαγγελματισμού» που έχουν τα στελέχη του. Μια πρόχειρη απάντηση είναι ότι δεν με πειράζει να παίρνουν ένα μισθό προκειμένου να τρέχουν όλη μέρα και να υπερασπίζουν τα συμφέροντα των εργαζόμενων, από τη στιγμή που οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να το κάνουν. Αυτά όμως καλύτερα να τα λέγαμε στο δικό σου ποστ.)
Με κάποιον τρόπο, δεν ξέρω με ποιον, όμως με κάποιον τρόπο το ΚΚΕ δεν θα έπρεπε να είναι τόσο απομονωμένο πολιτικά, τη στιγμή που στη βάση υπάρχει συγκερασμός και αμοιβαία επωφελής συνύπαρξη. Όμως το κόμμα δεν προσδιορίζεται από τον κόσμο του. Είναι περίπτωση Ρωμαίου και Ιουλιέτας: αγαπιόμαστε αλλά δεν μπορούμε να παντρευτούμε (πολιτικά πάντα μιλώντας) επειδή τυπικά είμαστε Καπουλέτοι και Μοντέγοι.
Λάθος και εδώ. Καθόλου απομονωμένο δεν είναι πολιτικά. Στη βάση του είναι τελείως ανοιχτό και σε περιμένει. Εγώ (που επαναλαμβάνω δεν ήμουν από πάντα ΚΚΕ), όταν προσέγγισα για πρώτη φορά το ΚΚΕ είχα αμφιβολία πώς θα με δεχόντουσαν αλλά διαπίστωσα μεγάλη εγκαρδιότητα και διάθεση για συζήτηση και ζύμωση. Οι ΚΟΒ είναι ανοιχτές σε όλους και χαιρόμαστε όταν έρχεται καινουργιος κόσμος έστω και για βόλτα. Άλλωστε η Λαϊκή Συμμαχία είναι διακηρυγμένος και επίσημος στόχος του ΚΚΕ (ξαναλέω, διαβάστε τι λεει το ίδιο το ΚΚΕ, όχι αυτά που λένε οι άλλοι γι΄ αυτό).
Εσύ μιλάς όμως για πολιτικούς γάμους κορυφής, και όχι γάμους βάσης που γίνονται κάθε μέρα, όπως γίνονται και χωρισμοί και διαζύγια. Ε, για πολιτικό γάμο κορυφής έχω και εγώ (και όλοι οι ψηφοφόροι) κάθετες αντιρρήσεις, αφού κάτι τέτοιο θα σήμαινε πολύ απλά ότι σε πολύ λίγο καιρό δεν θα υπάρχει ΚΚΕ, έτσι όπως το ξέρουμε, αλλά είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα απορροφηθεί και θα σβήσει σε μια ακίνδυνη για το κεφάλαιο και οπωσδήποτε όχι μαρξιστική (για να μην πω αντιμαρξιστική/αντικομμουνιστική, βλ. Χάρης) σοσιαλδημοκρατία. Και οι προσκλήσεις φιλίας στο ΚΚΕ αυτό το σκοπό έχουν, την απορρόφηση και εξαφάνισή του, την αλλοίωση των μαρξιστικών καταβολών του. Ε, όχι, τέτοιο γάμο, ούτε με σφαίρες. Καλύτερα μόνοι, και όποιος από εσάς θέλει ας έρθει.
Ιμμόρ χαίρομαι και γω πάρα πολύ που σε ξαναδιαβάζω.
«Σαν να ήμασταν όλοι εμείς που προσδοκούσαμε καλύτερες μέρες, όργανα του διεθνούς καπιταλισμού που θ’ αρπάζαμε την ευκαιρία να φάμε ό,τι απέμεινε από τη σάρκα του προλεταριάτου».
Αν και δεν απευθύνεσαι σε μένα, να πω και γω διευκρινιστικά ότι κανένα απολύτως πρόβλημα δεν έχω (ούτε το ΚΚΕ έχει και το έχει δηλώσει επίσημα) και σε καμία περίπτωση δεν κατηγορώ τον κοσμάκη που ψήφισε σύριζα επειδή ελπίζει και περιμένει ένα καλύτερο μέλλον. Μακάρι να καλυτερέψει η ζωή του κοσμάκη, σε πραγματικούς όρους καθημερινότητας, – όχι όμως εικονικά, με όρους επικοινωνιακούς (βλ. π.χ. εθνική περηφάνια για την «σκληρή» διαπραγμάτευση) – και εγώ θα δηλώσω δημόσια ότι έλεγα μαλακίες.
Και συγγνώμη, τι να πει κανείς για αυτή τη, πώς να την πω, χυδαιότητα: Πανούσης και Αγγελάκας (για τον πρώτο δεν εκπλήσσομαι διόλου, για τον δεύτερο τι να πω), στον ρυθμο της Κατιούσας:
Αριστεριτζηδες πυροσβεστες
εργατοπατερες του λαου
λοβοτομημενες μαριονετες
του υπαρκτου του σουρεαλισμου
Απ’ του Αρη τα ενδοξα τα χρονια
στους χιλιαστες του Περισσου
με τις ξυλινες καταγγελιες
του κοινοβουλιου η μαιμου
με τις κρατικες επιδοτησεις
τους μισθους ντροπης των βουλευτων
πλαι πλαι μαζι με χρυσαυγιτες
ορντινατσα των καπιταλιστων
Απ’ της Βαρκιζας την κωλοτουμπα
που εδωσε τα οπλα στα σκυλια
οι σφραγιδοκρατες νταβατζηδες
κοροιδευουνε την εργατια
Με λίγα τέτοια ακόμα, είμαι έτοιμος να πιστέψω ότι πράγματι το ΚΚΕ μετατρέπεται ταχύτατα σε νούμερο 1 εχθρό των διαφορετικών, χμ, κατεστημένων (ως η μοναδική αριστερή αντιπολίτευση )
http://tsalapatis.blogspot.gr/2015/02/blog-post_23.html
Αγαπητέ Δύτη και λοιποί, κάποιοι φίλοι, κάποιοι άγνωστοί μου,
έχω γράψει επανειλημμένα για την κυρίως ανιστόρητη και άκυρη εξίσωση μαύρου και κόκκινου φασισμού, για τον επίσης ανιστόρητο και άκυρο συμψηφισμό των θυμάτων ναζισμού και σταλινισμού, έχω γράψει επανειλημμένα για τη συναφή θεωρία των δύο άκρων, και ξαφνικά, τι; μεταλλάχτηκα (όπως πάντως κατηγορούμαι εδώ) σε υπέρμαχο-διακινητή της Μαύρης Βίβλου και της θεωρίας των δύο άκρων;
Μένω ειλικρινά εμβρόντητος, ιδίως όταν η κατηγορία αυτή εκπορεύεται από έμπειρους και έγκυρους αναγνώστες, προπάντων από ανθρώπους «με τους οποίους (σε διαφορετικά στάδια) έχ[ω] συνοδοιπορήσει κάπου, ή ακόμα εξακολουθ[ώ] να [πιστεύω ότι] συνοδοιπορ[ώ] αλλού»!
Σαν γενική απάντηση, επιτρέψτε μου να αντιγράψω τα λίγα που απάντησα σε σχετική, μακροσκελή επιστολή του αναγνώστη μου, όπως δηλώνει, Γιάννη Νικολούδη (όπου μεταξύ άλλων συγκρίνομαι με Άδωνη, Μπαλτάκο και Φαήλο), που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 18/2:
«Ένα κόμμα που παραμένει προσανατολισμένο στον σταλινισμό κουβαλάει, τουλάχιστον εξ αντικειμένου, τα θύματα της σταλινικής και όχι μόνο περιόδου. Όσο για την αναζήτηση “τι πήγε στραβά στην ΕΣΣΔ, ώστε η επόμενη φορά […] να πάει καλύτερα”, έχει πολυκαιρισμένη ήδη χρονολογία-σταθμό, το 1968, με τη διάσπαση του ΚΚΕ και με τις εσωκομματικές εκκαθαρίσεις λίγο πριν-λίγο μετά, συχνά σφραγισμένες επίσης με αίμα. Αυτή η αναζήτηση εξάλλου υπήρξε η ιδρυτική πράξη της ανανεωτικής αριστεράς, η πράξη που δικαιώνει και στηρίζει τον χαρακτηρισμό “αριστερά”».
Δεν έχει νόημα να πω περισσότερα. Θα επιμείνω μόνο στην επισήμανση ότι από μια σημαντικότατη φάση της Ιστορίας και έπειτα η αριστερά, δηλαδή η ανανεωτική αριστερά (κατά τον Ελεφάντη, που δεν μνημονεύτηκε εδώ), υπήρξε χάρη ακριβώς στην κριτική στο σταλινικό της παρελθόν και στην αποκήρυξη του σταλινισμού (για τον οποίο, παρεμπιπτόντως, φίλε Νίκο Σαραντάκο, αλίμονο αν δεν μιλήσουμε και δεν μιλούμε συνεχώς εμείς και τον αφήσουμε στους Κασιμάτηδες ή στους Καλυβομαραντζίδηδες).
Όσο για την «ανεκδιήγητη», όπως χαρακτηρίστηκε, «άποψη» για τη ριζοσπαστικοποίηση των νέων, σας καλώ να ξαναδιαβάσουμε: Ήταν από παλιά κοινός τόπος ότι ο φύσει εξεγερμένος έφηβος εκφράζεται από την αριστερά, στρατεύεται στην αριστερά, όταν δεν γίνεται π.χ. χουλιγκάνος. Και αυτό ήταν πάντα η πραγματικότητα, και καμία άποψη, πολύ περισσότερο θεωρία των δύο άκρων, όσο θυμόμαστε για ποιο πράγμα μιλούμε, για τον εξεγερμένο, ξαναλέω, έφηβο, για τη ριζοσπαστικοποίηση των νέων –που δεν φαντάζομαι να πιστεύει κανείς από μας ότι περνά λ.χ. από τη δεξιά, τη θριαμβεύτρια παραταύτα στις φοιτητικές εκλογές, έπειτα από τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια. Σήμερα, με την περίφημη κρίση των ιδεολογιών, την ανυποληψία ειδικά στην οποία περιέπεσε η αριστερά στα μάτια των νέων, η ριζοσπαστικοποίηση περνά από όλο και πιο ακραίες μορφές: ο φύσει εξεγερμένος έφηβος/νέος, μακριά από τα «πουλημένα κόμματα», θα εκφραστεί, όπως έγραφα, «συχνά [υπογραμμίζω τώρα] από την άκρα αριστερά, τον αντιεξουσιαστικό χώρο και ενδεχομένως τις μολότοφ, ή από την άκρα δεξιά, τώρα τη Χρυσή Αυγή», αυτήν δηλαδή που έδωσε πολιτικοϊδεολογικό πρόσωπο στον χουλιγκανισμό τον οποίο ανέφερα παραπάνω· «αλλιώς, σε μια ηπιότερη μορφή, από ένα κοινοβουλευτικό κόμμα που χαρακτηρίζεται κομμουνιστικό, εν προκειμένω το ΚΚΕ», αφού ο Σύριζα προφανώς κατατάσσεται στα «πουλημένα» κόμματα –εξού και η αναιμική αν όχι ανύπαρκτη νεολαία (μιλάμε για οργανωμένη νεολαία) του Σύριζα, του Συνασπισμού παλιότερα κ.ο.κ.
Αν αυτό, εντέλει κάποιες φράσεις ξεκομμένες από τα συμφραζόμενά τους (αλλά και, επιτρέψτε μου, από την ιστορία του συντάκτη τους, τις συχνά διατυπωμένες θέσεις του εννοώ), λέγεται όρκος στη Μαύρη Βίβλο και στη θεωρία των δύο άκρων, στην κρίση σας.
ΥΓ. Προφανώς η ασέβεια και ύβρις είναι σχήμα καθ’ υπερβολήν, αφού δεν νοείται να αφορά, να εμπλέκει άμεσα τους ψηφοφόρους συλλήβδην, ακόμα ακόμα και τα μέλη συλλήβδην του ΚΚΕ. Άλλο τόσο όμως δεν νοείται και συλλήβδην απαλλαγή, εφ’ όλης της ύλης και για απαξάπαντες, από κάποιο μερίδιο, θα πω, ευθύνης, λες και επιλέγει άβουλα κανείς ή από μόδα ένα κόμμα, παραγνωρίζοντας την ιστορία του, την ιστορία που το ίδιο το κόμμα –όσο μάλιστα περνούν τα χρόνια!– την έχει τιμή του και καμάρι του.
Αγαπητέ κ. Χάρη,
(μια αμηχανία στην προσφώνηση κλπ. είναι ελπίζω κατανοητή, όπως πάντα όταν μιλάει κάποιος κύριος «Δύτης» με κάποιον μ’ ονοματεπώνυμο για πρώτη φορά!)
Καταρχήν χαίρομαι πολύ για τη νηφάλια απάντηση, και χαίρομαι που προσπαθούμε αμφότεροι (ελπίζω) να μην αδικήσουμε τον συνομιλητή μας. Σε τρία-τέσσερα σημεία θα επιμείνω:
α) Μπορούμε να μιλήσουμε αρκετές ώρες (και βάλε) σχετικά με το τι είναι σταλινισμός, τι είναι σταλινισμός σήμερα, τι ήταν ο σταλινισμός το ’30 και πάει λέγοντας. Το τι ψηφίζει κανείς, ωστόσο, έχει να κάνει κυρίως με το τι περιμένεις να κάνει, πώς περιμένεις να δράσει αυτός που στηρίζεις σήμερα και αύριο. Έχω εξηγήσει και αλλού γιατί βάζω πάνω από την αμφίβολη διάσωση της μεσαίας τάξης (στην οποία, βεβαίως, ανήκω) τη διάσωση -όσο γίνεται- της αόρατης εργατικής τάξης (στην οποία δεν ανήκω), και γιατί άσχετα με το πόσο συμφωνώ ή όχι με τη γενική εκτίμηση του ΚΚΕ (συμβαίνει να συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό) θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή χρειάζεται ένα ισχυρό ανάχωμα ταξικής αντιπολίτευσης. Οι εκτιμήσεις μου για το σοσιαλδημοκρατικό κλπ. χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ, δυστυχώς, όλο και δικαιώνονται, και δεν το λέω με χαρά ούτε καν με χαιρεκακία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ακόμα και αν θεωρούσα τον σταλινισμό το δεύτερο χειρότερο κακό του περασμένου αιώνα θα το έβρισκα πάλι δευτερεύον ζήτημα σήμερα γιατί απλά δεν τον βλέπω –εκτός αν μιλάμε για τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό ο οποίος, ωστόσο, είναι τελικά μια απλή αρχή λειτουργίας ενός κόμματος κλπ. Το λέει καλύτερα ο Μπετατζής πιο πάνω.
β) Στο ίδιο πλαίσιο με τα παραπάνω, η απλή μου ερώτηση (που την είπα και παραπάνω σε ένα σχόλιο) είναι: αν Ελεφάντης, Ηλιού ή Παπαγιαννάκης θα θεωρούσαν ασέβεια «ακόμα και την περιστασιακή ψήφο στο ΚΚΕ», τι θα έλεγαν (ή: τι είπαν, διότι δεν το ξέρω) για τη όχι-και-τόσο-περιστασιακή συνεργασία της, όπως λέμε, ανανεωτικής τους αριστεράς με το επάρατο στον ενιαίο Συνασπισμό του ’88; Όσο και να είναι «σχήμα καθ’ υπερβολήν» λοιπόν η ασέβεια και ύβρις, ας είναι επίσης σαφές ότι λογικότατα ξενίζει ακόμα και τους εχθρικά διακείμενους προς το κόμμα — το πώς το νιώθουν οι φιλικά διακείμενοι μπορεί να το φανταστεί κανείς.
γ) Για τη ριζοσπαστικοποίηση της νεολαίας κλπ., νομίζω ότι όσο καλοπροαίρετα και να ξαναδιαβάσουμε τη συγκεκριμένη φράση είναι σαφής η αναφορά σε «άκρα αριστερά» (και μολότωφ), «άκρα δεξιά» (και χρυσή αυγή), και παραδίπλα το «αυτοχαρακτηριζόμενο κομμουνιστικό κόμμα». Ακριβώς λόγω της ιστορίας του συντάκτη ξενίζει η φράση! Κατά πρώτον, νομίζω ότι είναι πια εμφανές ότι δεν στηρίζεται σε «ριζοσπαστική νεολαία» η σημερινή ελληνική ακροδεξιά. Κατά δεύτερον, αδικούμε την ίδια την «άκρα αριστερά» και τους ανθρώπους της όταν τη θεωρούμε απλό συλλέκτη ριζοσπαστών νεολαίων (και τι να πουν οι «φύσει εξεγερμένοι έφηβοι» του ’60 που γίνονταν λαμπράκηδες;). Και, πραγματικά, αναρωτιέμαι αν δεν ήταν αυτό ακριβώς το επιχείρημα του Μάκη Βορίδη όταν του θυμίζουν τις μέρες της ΕΠΕΝ και το περίφημο τσεκούρι: ήμουν νέος και ριζοσπαστικοποιημένος, άλλοι πέταγαν μολότωφ. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ ευχαριστημένος ως αποθέτης των ωριμασμένων πρώην αντεξουσιαστών, ας πούμε; Σε τι διαφέρει αυτή η οπτική από την περίφημη φράση (του Τσώρτσιλ; θα σας γελάσω, πάντως αρέσκεται να τη χρησιμοποιεί ο Κασιμάτης ας πούμε) ότι όποιος δεν είναι αριστερός στα νιάτα του είναι βλάκας, το ίδιο και όποιος παραμένει αριστερός σα μεγαλώσει;
O Ελεφάντης βρέθηκε στην κ.ε του ΚΚΕ εσ. αα (βλ. Μπανιάς) και επέκρινε το συνασπισμό απ’ τις στήλες του Πολίτη.
Κε Χάρη, ελληνικά γνωρίζετε πολύ καλά. Αν θέλατε να πείτε κάτι διαφορετικό από αυτό που λένε οι Φαήλοι ή οι Καλυβομαραντζίδες κλπ., σίγουρα είχατε τον τρόπο και την ικανότητα να το διατυπώσετε με ακρίβεια. Από τη στιγμή όμως που αυτό που είπατε (γράψατε) συμπίπτει ΑΠΟΛΥΤΑ με αυτά που λένε οι παραπάνω, χωρίς διαφοροποιήσεις και χωρίς διατυπωμένους τουλάχιστον αστερίσκους, εγώ σαν αναγνώστης δεν έχω καμία υποχρέωση να ανατρέξω σε όλη την προηγούμενη αρθογραφία σας ή στο βιογραφικό σας για να διαπιστώσω τις τυχόν προθέσεις σας ή τις τυχόν αφετηρίες σας, που δεν φάνηκαν όσο έπρεπε, αν καταλαβαίνω καλά τους ισχυρισμούς σας. Άλλωστε στον εφήμερο κόσμο των μίντια, ξέρετε πολύ καλά ότι το αποτέλεσμα μετράει και μόνο. Αυτά που λέμε τώρα εδώ ή στη στήλη των επιστολών στην εφημερίδα ελάχιστοι τα διαβάζουν, ενώ πολύ περισσότεροι διάβασαν το αρχικό σας κείμενο. Εσείς λοιπόν οφείλατε να προβείτε στους αναγκαίους – έστω λεκτικούς – διαχωρισμούς και όχι εγώ να διαισθανθώ/μυριστώ/θυμηθώ το οτιδήποτε. Και σε εσάς έπρεπε να χτυπήσουν τα καμπανάκια, κατά τη δεύτερη ανάγνωση του κειμένου σας, την οποία πιστεύω ότι πάντα κάνατε, καμπανάκια δηλαδή που να χτυπάνε ότι τουλάχιστον ρητορικά ταυτίζεστε με τους παραπάνω. Από εκεί και πέρα θα ήταν πολύ εύκολη για εσάς η αναδιατύπωση, που όμως δεν κάνατε. Το ότι δεν χτύπησαν τα καμπανάκια, αφενός σημαίνει ότι αυτό ακριβώς θέλατε να γράψετε, με συγκεκριμένο σκοπό και στόχο, (αυτό πιστεύω πλέον εγώ και τα περί «σχήματος καθ΄ υπερβολή» δεν με αφήνουν ικανοποιημένο, έστω και αν είναι ό,τι κοντινότερο σε αποδοχή σφάλματος, η οποία αποδοχή, αν ήσασταν ειλικρινής, θα ήταν πιο τίμια), αφετέρου και πάλι δεν φταίω εγώ που αφήσατε τη γραφή σας να ταυτιστεί, έστω και μόνο λεκτικά, όπως υποστηρίζετε, με όλα τα παραπάνω.
Και αν κάποιοι, όπως ο φιλόξενος Δύτης στο πιο πάνω σχόλιό του, πιστεύουν ότι είναι άστοχο να χρεώνω εγώ στο σύριζα τα θύματα των freicorps του 1918 (θα δούμε), δύο φορές πιο άστοχο είναι να εξακολουθείτε εσείς με πείσμα (και στόχο) να χρεώνετε σε μένα και σε κάθε σημερινό ψηφοφόρο του ΚΚΕ τους νεκρούς της σταλινικής περιόδου, επειδή στη σημερινή συγκυρία επιλέξαμε να στηρίξουμε το κόμμα αυτό, που είναι το μόνο που διατυπώνει με ξεκάθαρο λόγο και έργο τις απάνθρωπες, καταστροφικές και κυρίως αναπόφευκτες αντιφάσεις του καπιταλισμού σήμερα. Και βέβαια δεν μου διέφυγε ότι, αν και λίγο παραπάνω παραδεχθήκατε ευσχήμως «σχήμα καθ΄ υπερβολήν», εξακολουθείτε στο υστερόγραφό σας (σύμφωνα με την «μέθοδο της τελευταίας εντύπωσης», άλλη μια προσχώρηση στο στρατόπεδο των φωνασκούντων), να μιλάτε για δήθεν ιστορικές ευθύνες που χρεώνονται οι σημερινοί ψηφοφόροι για την επιλογή τους. Τελοσπάντων, ας μην το κουράζουμε άλλο. Όπως πολλαπλά επαναλαμβάνει το κόμμα μας, ο λαός πρέπει απ΄ όλα αυτά (και από άλλα πολλά) να βγάλει τα συμπεράσματά του. Επίσης όπως ειπώθηκε και σε αυτή τη διαδικτυακή γωνιά, εδώ θα μαστε και θα τα ξαναλέμε και αύριο. Εμείς οι κομμουνιστές τουλάχιστον έχουμε μάθει να μην βιαζόμαστε. Ευχαριστώ λοιπόν και ΄γω για το διάλογο εδώ και στην εφημερίδα και ας συνεχίσει ο κάθε ένας όπως νομίζει.
ΥΓ. και για να μην μείνω πίσω με τις εντυπώσεις, ΤΟ ΝΑΖΙΣΜΟ ΤΟΝ ΤΣΑΚΙΣΕ Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ. (υπενθύμιση γραμμένη σε τοίχο κάπου στην Πάτρα). Επίσης ΟΙ ΦΤΩΧΟΙ ΨΗΦΙΖΟΥΝ ΚΚΕ. (σύνθημα στην εδώ γειτονιά μου).
Μήπως θα βοηθούσε αν αντί για «ριζοσπαστικοποίηση» των νέων μιλούσαμε για «κριτική ικανότητα» και ανάπτυξή της; Στο φινάλε, αν η «ριζοσπαστικοποίηση» είναι κάτι που αγγίζει και τον χουλιγκανισμό και τη ΧΑ, τότε δεν είναι εκ προοιμίου ούτε θετική ούτε ευκταία. Όμως αυτό που θέλω εγώ από έναν νέο δεν είναι αναγκαστικά να μην ανέχεται μύγα στο σπαθί τού κοινωνικού οράματός του, ούτε αναγκαστικά να στρατευτεί σε κάποιον δίκαιο σκοπό (εύκολα αυτά μπορούν να περάσουν τη διαχωριστική γραμμή του φανατισμού και του δογματισμού). Αυτό που εγώ θέλω από έναν νέο είναι:
1) Να κοιτάζει τη ΧΑ και να ξεπερνάει τη ρητορική της, να αναρωτιέται: «Πού τα βρήκαν τόσα λεφτά για συσσίτια, εκδηλώσεις, μεροκάματα, τελετές στις Θερμοπύλες, γραφεία σ’ όλη την Ελλάδα; Ήσουνα ξυπόλητη και μάζευες ραδίκια, τώρα που σε πήρα εγώ γυρεύεις σκουλαρίκια. Ποιος την πήρε και γυρεύει σκουλαρίκια;»
2) Να κοιτάζει το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ και να βλέπει δυο μαγαζιά που χρωστάνε 270 εκατομμύρια ευρώ σε τρεις τράπεζες (μη-εξυπηρετούμενα κιόλας). Και ν’ αναρωτιέται για τις συνέπειες αυτού του χρέους στις πολιτικές επιλογές των κομμάτων.
3) Να κοιτάζει την Αττική Οδό και να μη βλέπει τον πιο σύγχρονο δρόμο στην Ελλάδα, αλλά μια σύννομη λογιστική πειρατεία κατά την οποία η κοινοπραξία κρύβει τα κέρδη της σε τρεις θυγατρικές ώστε η Αττική Οδός ΑΕ να παρουσιάζεται χωρίς (μεγάλα) κέρδη και το Δημόσιο να μην μπορεί να διεκδικήσει τον δρόμο.
… τέτοια πράματα. Η κριτικότητα είναι το θέμα, ο αυτοσκοπός, η απομάγευση των κατεστημένων εικόνων και αφηγήσεων, όχι αναγκαστικά η «ριζοσπαστικοποίηση» – φτάνω κι αναρωτιέμαι τι ακριβώς εννοούμε με τη λέξη αυτή.
Ωραία συζήτηση. Κι εμένα προσωπικά δεν μου ακούγονται καλά αυτά τα περί σταλινισμού. Με ενοχλούν πολλά πράγματα στο ΚΚΕ αλλά αναγνωρίζω και κάποια άλλα. Σέβομαι και καταλαβαίνω αυτό που έχει πει ο αγαπητός Δύτης (κάπου το έχει πάρει το μάτι μου) ότι δηλαδή το ΚΚΕ δίνει τις μάχες του για να μην χαντακωθεί κι άλλο η ήδη χαντακωμένη εργατική τάξη (ελπίζω να το μεταφέρω σωστά). Δεν μπορώ όμως να μη σεβαστώ και τη στάση του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ (εγώ που δεν είμαι ένας παλιός ψηφοφόρος του), ότι κάτω από δύσκολες συνθήκες, και με λάθη που σίγουρα έχει κάνει και θα κάνει, αναλαμβάνει ευθύνες και δεν αφήνει τη σαμαρική ΝΔ, το παρακμιακό ΠΑΣΟΚ και το θολό Ποτάμι να παίξουν το παιχνίδι μόνοι τους και να καθορίσουν τις ζωές μας, όπως θα μπορούσε εύκολα να κάνει. Σίγουρα δεν ξέρουμε τι θα προκύψει απ’ όλη αυτήν την κατάσταση. Και είμαι πολύ περίεργος να δω ποια θα είναι η στάση του ΚΚΕ.
Αγαπητέ Δύτη,
δεν μπορεί κανείς να ξέρει τι θα σκέφτονταν σήμερα Ελεφάντης, Φίλιππος Ηλιού και Παπαγιαννάκης, ακόμα κι αν είχε ζήσει πολύ κοντά τους. Ό,τι μπορεί να πει κανείς με σιγουριά είναι ό,τι υπάρχει στα κείμενά τους, εν προκειμένω οι θέσεις τους για τον σταλινισμό ή/και για το ΚΚΕ, ακόμα και την εποχή του Συνασπισμού, ή πιο παλιά, το 1974, της Ενωμένης Αριστεράς. Αγαπητέ Δύτη, άλλο είναι η σύμπηξη μετώπου, περιστασιακού ή μονιμότερου, άλλο είναι δηλαδή να συναντηθούμε κάπου στα μισά, μακάρι, οι δυο μας, παρά να πάμε ο ένας ή ο άλλος… σώγαμπρος στο σπίτι του άλλου! Το ΚΚΕ λοιπόν και το ΚΚΕ Εσωτερικού, η ΕΔΑ κτλ., σε πρώιμη μάλιστα φάση, έκαναν κάποτε κάποια βήματα έξω από το σπίτι του το καθένα, για μια συνάντηση που δεν ισχύει από καιρό. Το ΚΚΕ Εσωτερικού και το μετέπειτα κομμάτι του στον Συνασπισμό μετεξελίχτηκε σε Σύριζα, έπειτα χώρισε σε Σύριζα και ΔΗΜΑΡ (με τη γνωστή συνέχεια, τη διάλυση της ΔΗΜΑΡ, ενώ στον Σύριζα, μοιραία, απόηχος μένει μόνο από το ΚΚΕ Εσωτερικού ή τον Συνασπισμό). Και το ΚΚΕ ξαναγύρισε στο σπίτι του, ή παρέμεινε στο σπίτι του (για να προλάβω ενστάσεις ότι ποτέ δεν είχε κάνει βήμα έξω από αυτό), και όσο περνούν τα χρόνια κλείνει όλο και πιο ερμητικά πορτοπαράθυρα, ώς την παραμικρότερη χαραμάδα (δεν είναι κριτική αυτό, είναι απλή παρατήρηση). Με βάση τη σημερινή αυτή εικόνα, ας ξαναδιαβάσουμε Ελεφάντη κτλ., και ο καθείς με τις σκέψεις και τα συμπεράσματά του.
Και ενώ για όλα αυτά και τον χαρακτήρα κάθε κόμματος θα μπορούσε να συζητάει κανείς ώρες, μήνες, χρόνια, επίτρεψέ μου να θεωρώ ότι στα περί θεωρίας των δύο άκρων υπάρχει μια αδιανόητη, κατ’ εμέ, σύγχυση. Αγαπητέ Δύτη, υπάρχουν δύο απολύτως διακριτά πράγματα, η καταγραφή και η ερμηνεία. Η καταγραφή είναι πως ένας απλός περαστικός και μόνο, ή ένα συνεργείο μηχανικών, τοπογράφων κτλ., στέκεται λ.χ. στη μέση (στο κέντρο) της Αμαλίας, κοιτάζει δεξιά του, βλέπει διάφορους ανθρώπους, σε διαφορετικό σημείο τον καθένα, ώς πέρα, στην άλλη άκρη· κοιτάζει προς τα αριστερά του, το ίδιο, κόσμος κοντά του, λίγο μακρύτερα μετά, όλο και πιο πέρα, ώς πέρα, στην άκρη. Και έρχεται ο σοφός αναλυτής και λέει, όχι, αυτό που βλέπεις, η μία άκρη από δω, κι η άλλη άκρη από κει, δεν είναι δύο διαμετρικά αντίθετες άκρες, δεν είναι η μία στη δύση κι η άλλη στην ανατολή, ίδια σημεία είναι, ίδιοι στέκονται και από δω και από κει –μπορεί και να μην είναι καν ευθεία αυτό που βλέπεις αλλά κύκλος, όπου δεν υπάρχουν άκρα, αφού αλληλεπιδρώντας ταυτίζονται, ενώνονται, γίνονται ένα, σχηματίζεται κύκλος δηλαδή. Αυτό είναι τώρα ερμηνεία, αγαπητέ Δύτη, αυτή είναι η θεωρία των δύο άκρων. Ή αλλιώς, δίνει π.χ. ο Νικολακόπουλος σ’ ένα πάνελ, ή ο δείνα δημοσκόπος, πρώτα σκέτους αριθμούς και ποσοστά, έπειτα ηλικιακή, μορφωτική, κοινωνική κτλ. κατηγορία, σε κάθε περίπτωση καταγράφει· και παρεμβαίνει ο Κασιμάτης, ο Θεοδωρόπουλος, ο Μπάμπης κτλ., και λένε, όχι, τα άκρα αυτά δεν είναι διαφορετικά, είναι οι ίδιοι άνθρωποι, ή με την ίδια τελοσπάντων συμπεριφορά.
Γιατί άκρα, παντού και πάντα, υπάρχουν· το «νέο» που έφεραν οι διάφοροι στην πολιτική ανάλυση είναι ότι τα άκρα ταυτίζονται, και αυτήν τη διόλου αθώα θεωρία τη λέμε «θεωρία των δύο άκρων».
Άλλο τι δεν έχω να προσθέσω, και γράμματα γνωρίζω.
Όπως και εσείς εδώ, εξάλλου, και γι’ αυτό επίτρεψέ μου να μην επανέλθω.
ΤΟ ΒΟΥΛΕΒΑΡΤΟ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ Ή Ο ΘΕΟΔΟΛΙΧΟΣ
Όχι, λοιπόν, χίλιες φορές όχι.
Δεν υπάρχει καμία αδιανόητη σύγχυση.
Αδιανόητος είναι ο θόρυβος που κάνουν τα σοφίσματα όταν γκρεμίζονται.
Και αδιανόητο είναι το πρόσωπο του τέρατος όταν πέφτει η μάσκα του.
Και αλλιώς δεν θα μπορούσε να είναι.
Γιατί δεν υπάρχει αντικειμενικός παρατηρητής, ούτε απλή καταγραφή υπάρχει.
Γιατί ανάλογα με το σημείο που θα διαλέξει ο παρατηρητής να στήσει το θεοδόλιχο, διαφορετικά πράγματα θα δει ή δεν θα δει και αλλιώς το χώρο θα καταγράψει στο μηχάνημα.
Γιατί ποιός είναι ο αντικειμενικός τάχα παρατηρητής που θα καταγράψει απλά ότι ο κομμουνιστής και ο αναρχικός κινούνται στο άκρο του δρόμου ;
Και το δρόμο αυτόν ποιος τον χάραξε ;
O von Klenze τον χάραξε. (Ο Κλεάνθης, λέει, ακριβός τους έπεφτε). Και τον χάραξε μεγάλο και φαρδύ, για να μπορούν ανεμπόδιστα να κάνουνε παρέλαση τα στρατά των αρχόντων μπροστά από το παλάτι.
Και να μην μπορεί εύκολα η πλέμπα οδοφράγματα να σηκώνει και να παίζει πετροπόλεμο στα στενά.
Άρα ποια καταγραφή και ποιος αντικειμενικός τάχα παρατηρητής ;
Σκέψου πως ήτανε ο χώρος προτού ο Klenze τον κόψει σε βουλεβάρτα.
Και πόσοι άπειροι διαφορετικοί δρόμοι θα μπορούσανε να χαραχτούνε.
Ή απλά στήσε το θεοδόλιχο σε άλλο σημείο. Και άλλους θα δεις να περπατάνε στο άκρο. Και αλλού θα βρίσκεται το άκρο που θα δεις.
ΥΓ. http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_9.aspx και συγχωρέστε μου την εντελώς άτεχνη προσπάθεια, μου φάνηκε προς στιγμή πώς είχα έμπνευση. 🙂
Δύτη, άμα στείλω κι άλλο σχόλιο, έχεις από τώρα την άδεια/προτροπή μου να το κόψεις, λόγω φλυαρίας.
Αγαπητέ Γιάννη Χάρη (δεν πρόκειται ποτέ να συνηθίσω αυτές τις προσφωνήσεις, ξαναεξηγώ την αμηχανία),
Η αναφορά μου στον Ελεφάντη και τους λοιπούς δεν είχε να κάνει με τη γνώμη που θα είχαν σήμερα για τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, τη συνεργασία ή τη μη συνεργασία. Είχε να κάνει με την (πρέπει να το παραδεχτείτε) ακραία έστω και ως «σχήμα καθ’ υπερβολήν» ότι η ψήφος (η δική μου φερειπείν) στο ΚΚΕ αποτελεί ασέβεια και ύβρη προς την μνήμη αυτών των προσώπων, σε αντιπαραβολή με το γεγονός της αγαστής συνεργασίας του κόμματος με τον χώρο που εκφράζουν ή εξέφραζαν. Άλλωστε, δεν ήταν δα λιγότερο σταλινικό το παρελθόν του τότε απ’ όσο τώρα!
Όσο για τα άκρα, αν η «ριζοσπαστικοποίηση των νέων» (και σωστά τα λέει θαρρώ και ο φίλος Ηλίας παραπάνω) συναντιέται τόσο φυσιολογικά σχεδόν σ’ αυτά, δεν έχουμε ενός είδους εξομοίωση; Χωρίς πρόθεση, το πιστεύω αυτό, αλλά εξακολουθώ να μην μπορώ να το καταπιώ — έτσι όπως γράφτηκε, τουλάχιστον.
Σπυριδίων, χαιρετώ σε –δεν ξέρω αν είναι καιρός να ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση. Να την ανοίξουμε δηλαδή, γιατί όχι; Μόνο που εγώ θα ήθελα να περιμένω λίγο ακόμα πριν ξαναμιλήσω. Για την ώρα, η παρομοίωση με το ΠΑΣΟΚ του ’81 συνεχίζει να με εκφράζει, νομίζω.
δυτη, καθυστερημενα, και επειδη εβαλα ενα λάϊκ στο κειμενο σου χωρις να το καλοδιαβασω (δεν δικαιολογουμαι ακριβως, σού θυμιζω απλως πόσο σε αγαπω και σε εκτιμω, και μ’ αρεσουν σχεδον ολα τα κειμενα σου…), να πω τα εξης λιγα, τωρα που ειδα πού (και πόσο μακρια) εχει παει η συζητηση : και δεν μπορω να πω περισσοτερα γιατι στην κυριολεξια βαριεμαι (τη βαριεμαι αυτη τη συζητηση δλδ γενικα, κραταει και χρονια, και εχω καταληξει και στο οτι, ως προς αυτα, ερχομαστε σχεδον η καθεμια ετοιμη και κατασταλαγμενη (και δεν ακουμε και κανεναν περα απ’ την εαυτη μας, και οσους συμφωνουν με μας και τις κομματικες μας επιλογες ανεξαρτητως των ειδικων λεπτομερειων τής συζητησης καθε φορα))
με τον γιαννη χαρη συμφωνω απολυτως – οσο οξυς και αν υπηρξε –
ελπιζω αυτο να μη μας κανει να ψυχραθουμε τωρα εμεις, μεταξυ μας, γιατι ο μεν γ.χ. μού ειναι αγνωστος και ξενος, ενω εσυ μού εισαι (εστω και διαδικτυακα μόνο) φιλος!
συμφωνω επισης και με τον μπουκανιερο
για μενα δεν συγχωρειται δλδ επουδενι η ευθυγραμμιση με ενα σοβιετοφιλο κομμα απο ανθρωπους που εζησαν λάϊβ την εισβολη στην τσεχοσλοβακία (ας πουμε)
εξαλλου δεν μου λεει τιποτα η αφελης αβασανιστη επιπολαιη και εντελει βλακωδης ενταξη καποιων παιδιων «διψασμενων για επανασταση» (παρεμπι, η φραση τού τσώρτσιλ μιλουσε για «κομμουνιστες» και οχι απλως αριστερους ( : «αλοιμονο στον νεο που δεν ειναι κομμουνιστης» κλπ) σ’ ενα κομμα που αδιαφορει πληρως για οτιδηποτε αλλο περα απο μια καραμελα για την «εργατικη ταξη» (τελευταια εχουν γινει «οι εργαζομενοι») και τον ενγενει «καπιταλισμο» – και καταπινει κρυβοντας κατω απο το χαλακι (τι χαλακι δλδ, αεροδιαδρομο ολοκληρο) μισογυνισμους, ομοφοβιες, κι ενα σωρο άλλα τετοια ασημαντα.
τι αλλο να πω, σου ξαναπα, τη βαριεμαι τη συζητηση, ειλικρινα, απλως επειδη εβαλα κεινο το λαϊκ ειπα και να το εξηγησω 😉
Εμ, Χάρη, τα λάικ μας τα προσέχουμε πού τα βάζουμε! 🙂
Όπως το λες, ο καθένας προσέρχεται κατασταλαγμένος (συνήθως)… Ελπίζω να μην συμφωνείς και ότι κάποιοι από τους εδώ φίλους διαπράξαμε ασέβεια και ύβρη 🙂 Μα να σου πω, η ομοφοβία ως γνωστόν διατρέχει κάθετα κάθε τμήμα της κοινωνίας, αλλά τον μισογυνισμό πού τον είδες;
το ιδιο ειναι αυτα τα δυο, τελικα, δυτη – μονο που η ομοφοβια εμπεριεχεται στον μισογυνισμο – αυτος ειναι που διατρεχει οριζοντιως και καθετως ολα τα στρωματα – (δεν τα’χουμε ξαναπει ; ) ( : αν οι ομοφυλοφιλοι αντρες δεν προβαλλανε «γυναικεια» χαρακτηριστικα, αν οι ομοφυλοφιλες γυναικες δεν αρνουνταν τα κατα παραδοση «γυναικεια» χαρακτηριστικα, δεν θα υπηρχε ουτε η εχθροτητα και ο φοβος εναντιον τους : ο μισογυνισμος ειναι η βαση, αντε να τα λεω και να τα ξαναλεω)
για την ασεβεια και την υβρη δεν λεω τιποτα, ειναι πολυ θρησκετικες εννοιες για τα γουστα μου
(το λάϊκ παραμενει οπως ειδες (θα μπορουσα να τοχα σβησει) λογω γενικης φιλίας και συμπαθειας να πουμε 🙂 )
καλημέρα πρόσεξα ιδιαίτερα την ανάρτησή σας
Δύτα
αφού στείλω τις χαιρετούρες μου σε όλους τους παλιούς φίλους εδώ και σε σένα….
αφού δηλώσω ότι η συζήτηση σχετικά με το ΚΚΕ είναι ενδιαφέρουσα , αλλά ο Παπούλης επιφυλλάσσεται ( μετ’ επιφυλάξεων ) να γράψει εδώ την άποψη του , σεβόμενος το πηγαίο κίνητρο και τις καταφανώς καλές προθέσεις του αγαπητού Μπετατζή……
να επιστήσω τη προσοχή όλων στο «Θεοδόλιχο» του ανωτέρω σχολιαστή : ένα ποιητικό πόνημα εξαίρετο πέραν πάσης αμφιβολίας που ξεπερνά κατά πολύ ένια ατοποιήματα που δημοσιεύονται ( διατυμπανιζόμενα αλλά τυμπανιαία ) συχνάκις σε περιοδικά του χώρου , πλανόδια και μη .
Βρε, βρε, βρεεε… 🙂