Δεν ξέρω τι να απαντήσω όταν με ρωτάνε για αγαπημένο μουσικό ή συγγραφέα, αλλά όταν η ερώτηση πάει σε σκηνοθέτη απαντώ αυτόματα και χωρίς δισταγμό: Φεντερίκο Φελίνι. Η ιστορία όμως του πώς τον έμαθα ή μάλλον πώς τον γνώρισα είναι λίγο παράξενη. Νάτη:
Είχα δει θυμάμαι (στην «Όπερα»;) την τελευταία του, τη Φωνή του φεγγαριού, με τον Μπενίνι (που τον είχα δει ήδη στο Διαβολάκο και (ίσως) στην Παγίδα του νόμου. Μ’ άρεσε, αν όχι όλο, σίγουρα το μεγαλύτερο κομμάτι του – ήδη όμως τότε, που ακόμα τα θερινά έπαιζαν παλιές ταινίες, δεν έβλεπες εύκολα Φελίνι στα σινεμά. Αμέσως μετά βρέθηκα πρωτοετής στη Θεσσαλονίκη, με μια χούφτα βιβλία και ένα ράφι κασέτες. Άκουγα λοιπόν τις μουσικές του Νίνο Ρότα διαβάζοντας μια μεγάλη συνέντευξη του Φελίνι, που δεν θυμάμαι πώς είχε φτάσει στα χέρια μου. Και κάπως έτσι, έχοντας καταρχάς σχηματίσει την εικόνα ενός εξαιρετικά συμπαθητικού και συναρπαστικού ανθρώπου, διάβαζα τις περιγραφές του (όχι τόσο για τις ταινίες, όσο για το πώς γυρίστηκαν) ακούγοντας τις μουσικές και φανταζόμουν περίπου πώς θα ήτανε. Κάπου εκεί (το πώς, πάλι δεν το θυμάμαι) απέκτησα και έναν τόμο του Μίλο Μανάρα, όπου πέρα από μισό σενάριο του Φελίνι χάζευα και εικόνες από το Σατυρικόν ή τον Καζανόβα και γοητευόμουν από αυτή την εικόνα απέραντου ονείρου (κάτι που είχα τότε περί πολλού).
Πολύ αραιά, και με σειρά που δεν θυμάμαι, κατάφερα να δω τις ίδιες τις ταινίες. Το 8 1/2 ήταν από τις τελευταίες, ας πούμε· το Σατυρικόν το έφερα σε μια κατάληψη της σχολής και το είδαμε τρεις άνθρωποι τα ξημερώματα· το Ρόμα κατάφερα να το δω πολύ μεγάλος. Ένα σπάνιο πράγμα όμως: έχοντας σχηματίσει μια λεπτομερή εικόνα για κάθε ταινία, ποτέ δεν μου έτυχε να απογοητευτώ βλέποντάς την.
Δεν είναι παράξενο; Σα να είδα τις ταινίες στον ύπνο μου και μετά ξυπνώντας να τις βρήκα, ίδιες, στο κομοδίνο. Μόνο με το Φελίνι θα μπορούσε να συμβεί αυτό.
Εμένα μ΄ άρεσε πολύ η πρώτη του, οι Βιτελόνι. Μετά δεν ξέρω, μου φαίνονται κάπως επιτηδευμένες οι επόμενες,π.χ.η Ντόλτσε Βίτα. Μ΄ αρέσει πολύ και η Τζουλιέτα Μασίνα σαν ηθοποιός όμως. Αλλά πιάνεται η ψυχή μου με τις ταινίες της, δεν τις βλέπω πια, δεν θέλω να στενοχωριέμαι. Μ΄ άρεσε πολύ και το Αμαρκοντ (δεν γίνεται να μην αρέσει το Άμαρκορντ). Με λίγα λόγια είμαι κάπως διχασμένος. Προτιμώ πιο κλασσικό νεορεαλισμό, π.χ. Ντε Σίκα. Ο οποίος έχει κάνει και αυτός μια «ονειρική» ταινία, το Θαύμα στο Μιλάνο, που την προτιμώ από αυτές του Φελίνι. Ελπίζω να μην μου θυμώσεις. (θυμάμαι και ο Ραφαηλίδης τον έθαβε το Φελίνι,αλλά για λόγους που δεν συμφωνούσα. Μόνο που δεν τους θυμάμαι τώρα τους λόγους, μαρξιστικής φύσεως θα ήτανε).
Εγώ διάβαζα κάτι μικρά βιβλιαράκια του Αιγόκερου για τους σκηνοθέτες. Είχα μεγάλη συλλογή. Έτσι μπορεί να μην είχα δει καμιά ταινία, αλλά ήξερα τα πάντα γι΄ αυτές. Μετά που είδα και γω σινεμά πιο συστηματικά, δεν απογοητεύτηκα ούτε γω.
Ας πει και κάνας άλλος.
Το Αμαρκόρντ υπέροχο!
Εδώ η σκηνή με το «Εμάρψαμεν» του Αρχίλοχου:
Α, είσαι και συ της γραμμής Βιτελόνι σι, Λα Στράντα νο! Ήταν λέει ολόκληρη σχολή στην ιταλική κριτική της εποχής.
Είδα παρεμπιπτόντως τις προάλλες το «Ταξίδι στην Ιταλία», μια ταινία του Ροσελίνι με την Μπέργκμαν που δεν ήξερα καν ότι υπήρχε, πολύ μου άρεσε. Άσχετο!
Τα βιβλιαράκια του Αιγόκερω τα είχα κι εγώ. Στο τέλος έκανα με μολύβι τσεκ στις ταινίες που είχα δει, σε κάποιους σκηνοθέτες που μ’ άρεσαν πολύ όπως ο Φελίνι ή ο Τριφό.
Για την ακρίβεια Βιτελόνι σι, Λα στράντα σι λόγω Τζουλιέττας, Ντόλτσε Βίτα νο. Είμαι μια σχολή μόνος μου 🙂
1983 Ταινιοθήκη στην Πάτρα , νεαρός φοιτητής, εντελώς παρθένος κινηματογραφικά ( σπίτι δεν είχαμε τηλεόραση) μία Τρίτη είδα το Σατυρικό, ακόμα με στοιχειώνουν οι εικόνες ,η μουσική η Ιστορία. Ο Φελίνι δεν είναι σκηνοθέτης είναι ΠΟΙΗΤΗΣ, ΜΑΓΟΣ. Θα έπρεπε να μην ξαναμπώ σε κινηματογραφική αίθουσα για να διατηρήσω την αίσθησή της αποπλάνησης, του πρώτου βλέμματος.
Ταινιοθήκη, βιντοκασέτα σε προτζέκτορα; Ή Λέσχη στην Ομόνοια;
Τι ωραία! Κατά κάποιο τρόπο, η πρώτη και πιο έντονη εικόνα που είχα από τον Φελίνι ήταν το Σατυρικόν. Δηλαδή αυτό με είχε τραβήξει αρχικά στο έργο του, η αρχαιότητα/πραγματικότητα σαν όνειρο.
Πολύ καλός ο Φελίνι ως αφορμή για να ξαναδιαβάσω το ποστ από τις 4 Δεκεμβρίου 2010.
Το αγαπημένο μου ποστ, Γρηγόρη – η νιότη μας!
Ε, και τώρα νιότη είναι!
Είσαι ποιητής φίλε.
Η σχέση μου με τον Φελλίνι και τον Νίνο Ρότα πολύ στενή, αλλά τώρα δεν βλέπω αυτό.
Βλέπω εσένα
Και είναι καταπληκτικό! Υπέροχο!
Δεν θυμάμαι και πώς βάζουμε τη φατσούλα που κοκκινίζει… 🙂
Ήπιαμε γάλα ρινόκερου απόψε.
Ζηλεύω!
Εγώ σκάω που έχασα το ταξίδι στη Ρώμη, αρχαία και μοντέρνα.
… βρέθηκα πρωτοετής στη Θεσσαλονίκη, … διαβάζοντας μια μεγάλη συνέντευξη του Φελίνι, …
Ήταν τότε που μεσουρανούσε η Φηλίνη;
Ε, είμαι λίγο νεότερος, η Φηλίνη και ο Φελίνι μεσουρανούσαν στα σχολικά μου χρόνια!