Ο εγωισμός του αναγνώστη

Την αγάπη μου για τον Τόμας Πύντσον την ξέρετε. Πολύ αργότερα απ’ όσο έλπιζα αξιώθηκα να διαβάσω επιτέλους το τελευταίο επίτευγμά του, το Έμφυτο ελάττωμα. Εννοείται ότι το καταφχαριστήθηκα: μια ψυχεδελική εκδοχή του Τσάντλερ, ας πούμε, στην Καλιφόρνια των αρχών της δεκαετίας του ’70, γεμάτη μαριχουάνα, εμμονές και αυτή την ιδιαίτερη παράνοια που χαρακτηρίζει τον τόπο/την εποχή/τον συγγραφέα (μπορείτε να δείτε διάφορες κριτικές συγκεντρωμένες εδώ). Είχα μάλιστα (σημειώνω με χαρά) την τιμή να βάλω ένα λιθαράκι στην καταπληκτική (όπως πάντα) μετάφραση του Γιώργου Κυριαζή.

Τέλος πάντων, το βιβλίο είναι συναρπαστικό, γραμμένο με κέφι στο στυλ, ας πούμε, των Κοέν του Λεμπόφσκι, και το συστήνω ανεπιφύλακτα, αλλά-

αλλά. Δεν είμαι επουδενί ο πρώτος που το λέει (π.χ.): τα λεγόμενα «καλιφορνέζικα» έργα του Πύντσον, το εν λόγω δηλαδή και το Βάινλαντ (όχι όμως οι 49 στο σφυρί), είναι σαφώς πιο, πώς να το πω, αδύνατα ή μάλλον λιγότερο φιλόδοξα και ως εκ τούτου λιγότερο -πώς να το πω και πάλι- εντυπωσιακά ή μάλλον αποτελεσματικά κατά κάποιο τρόπο. Θέλω να πω τέλος πάντων, βλέπεις την εξυπνάδα αλλά δεν σε χτυπά η λάμψη της μεγαλοφυΐας όπως σε κάθε σελίδα του Ουράνιου τόξου ή του Ενάντια στη μέρα. Το Έμφυτο ελάττωμα είναι σχεδόν επίτηδες γραμμένο έτσι, θα έλεγα, δεν υπάρχει δηλαδή ούτε καν η υποψία κάτι πραγματικά γιγάντιου ή αινιγματικού πίσω από την πλοκή όπως ας πούμε στο Βάινλαντ (που απογειώνεται πραγματικά μόνο στις τελευταίες σελίδες με μια σκηνή περάσματος στον κάτω κόσμο που μένει στη μνήμη -ίσως το μόνο που μένει στη μνήμη απ’ όλο το βιβλίο).

Εντάξει, καθένας έχει τα γούστα του και τις απόψεις του. Δικαίωμα του Πύντσον να γράψει όσο φιλόδοξο ή μη βιβλίο θέλει, και στο κάτω-κάτω μια χαρά βιβλίο είναι το Ελάττωμα -διαβάστε το και θα με θυμηθείτε. Αυτό που θα ήθελα εγώ, ας πούμε, είναι να το είχε βγάλει πριν από το Ενάντια στη μέρα, όχι μετά. Να ήταν σαν ένα ιντερμέτζο μετά το (παραγνωρισμένο) Μέισον & Ντίξον, ένα σήμα που θα έλεγε «κοιτάξτε, είμαι ζωντανός και θυμηθείτε τι καλά που γράφω», ένα teaser για να εξάψει την περιέργεια, και μετά τσακ! το αριστούργημα, οι χίλιες τόσες σελίδες του απολαυστικότερου μυθιστορήματος που διάβασα τα τελευταία χρόνια, από σύγχρονη λογοτεχνία τουλάχιστον. Έτσι θα τόθελα· ή τουλάχιστον, ας μας κάνει τη χάρη να βγάλει ένα ακόμα αριστούργημα πριν αποσυρθεί στη χώρα που κανείς δεν ξέρει.

Τι εγωιστικά πλάσματα που είμαστε οι αναγνώστες -και μιλάμε και για τη συγγραφική ματαιοδοξία από πάνω.

ΥΓ. Πριν παρατηρήσετε ότι εδώ ο κόσμος καίγεται, διαβάστε ξανά την προηγούμενη παράγραφο 😉 Δεν έχω αυτή τη στιγμή να προσθέσω τίποτα σε όσα διάφορα διαβάζω, ούτε την παγωμάρα μου ούτε τον θυμό μου ούτε την σχεδόν-απόγνωση ούτε καγχασμούς. Ο Ποιητής μπορεί να βλέπει το Μεσολόγγι και μέσα από ενός είδους καθρέφτη ενίοτε.